Στις 10 Ιανουαρίου ξεκινάει η κρίσιμη δίκη για τα αναδρομικά των συνταξιούχων

Σε... τροχιά αναδρομικών μπαίνει από τις πρώτες κιόλας ημέρες του νέου έτους το ασφαλιστικό σύστημα της χώρας, καθώς στις 10 Ιανουαρίου 2020 ξεκινάει στο Συμβούλιο της Επικρατείας η πιλοτική δίκη για τα
διεκδικούμενα ποσά δισεκατομμυρίων ευρώ από 2,5 εκατομμύρια συνταξιούχους. 

Η κρίσιμη αγωγή, που επιλέχθηκε τελικά να δικαστεί, κατατέθηκε τον περασμένο Σεπτέμβριο στο Διοικητικό Πρωτοδικείο Αθηνών και εγείρει αξιώσεις για την περίοδο από το 2013 έως και το 2019.

Θα δικαστεί από τη μείζονα σύνθεση της Ολομέλειας του ΣτΕ, λόγω της εξαιρετικής σπουδαιότητας της υπόθεσης, ύστερα από σχετικό αίτημα του ΕΦΚΑ που ζητεί να κριθούν εκ νέου τα νομικά θέματα που αντιμετωπίστηκαν με τις αποφάσεις 2287/2015 και 2288/2015.

Στην πράξη, ο ΕΦΚΑ ζητεί από το ανώτατο δικαστήριο να κρίνει εκ νέου αν οι σχετικές διατάξεις των μνημονιακών νόμων 4051/12 και 4093/12, που περιέκοψαν συντάξεις και κατήργησαν τα επιδόματα των δώρων και αδείας, είναι συνταγματικές ή όχι.

Εγκριτοι δικηγόροι εκτιμούν πως η απόφαση θα εκδοθεί το αργότερο εντός του πρώτου εξαμήνου του νέου έτους και θα αποτελέσει πιλότο για όλες τις δικαστικές διεκδικήσεις αναδρομικών. Κυρίως, βέβαια, θα δείξει στην κυβέρνηση και στα συναρμόδια υπουργεία Εργασίας και Οικονομικών τον δρόμο για τη συμμόρφωση του ελληνικού Δημοσίου με τις αποφάσεις της Δικαιοσύνης.

Η αγωγή

Η αγωγή που επέλεξε ο ΕΦΚΑ για να προσφύγει στο ΣτΕ έγινε από 46 συνταξιούχους του ΟΤΕ, οι οποίοι διεκδικούν από 5.600 έως 62.394 ευρώ ανάλογα με την απώλεια που είχε ο καθένας για 80 μήνες από τις περικοπές των νόμων 4051 και 4093 του 2012, οι οποίες κρίθηκαν το 2015 αντισυνταγματικές από το ΣτΕ.

Σύμφωνα δε με τον δικηγόρο Λουκά Αποστολίδη που τους εκπροσωπεί, οι περικοπές αντίκεινται στις διατάξεις του Συντάγματος και ειδικότερα στις αρχές της αξιοπρεπούς διαβίωσης, της ισότητας στα δημόσια βάρη, της αναλογικότητας, της προστασίας της περιουσίας και της ισόρροπης οικονομικής ανάπτυξης με κοινωνική ειρήνη, καθώς και στο δικαίωμα ασφάλισης, στο Πρωτόκολλο Ι της ΕΣΔΑ και στην Ευρωπαϊκή Χάρτα των Κοινωνικών Δικαιωμάτων.

Στην αίτησή του προς το ΣτΕ, ο ΕΦΚΑ επισημαίνει πως η επίλυση των νομικών ζητημάτων που εγείρονται από την εν λόγω αγωγή θα καθορίσει τη βασιμότητα για τις προβαλλόμενες απαιτήσεις των εξής χρονικών περιόδων:

• Από 1/1/2013 έως 9/6/2015, δηλαδή πριν από τη δημοσίευση των προηγούμενων αποφάσεων του ΣτΕ. Να σημειωθεί εδώ ότι η αρχική απόφαση ξεκαθάρισε ότι αναδρομικά για το διάστημα πριν από την έκδοση της απόφασης (6ος του 2015) δικαιούνται μόνον όσοι είχαν ασκήσει ένδικα μέσα μέχρι τότε.

• Από 10/6/2015 έως 11/5/2016, ήτοι το πολυσυζητημένο 10μηνο που μεσολαβεί από τη δημοσίευση των προηγούμενων αποφάσεων και μέχρι την ψήφιση του νόμου Κατρούγκαλου. Πρόκειται για το διάστημα που οι περισσότεροι νομικοί εκτιμούν ότι θα υπάρξει δικαίωση για τους συνταξιούχους.

• Από 12/5/2016, ημερομηνία ψήφισης του νόμου, ώς και τον Δεκέμβριο του 2018, καθώς ο επανυπολογισμός των παλαιών συντάξεων ξεκίνησε από τον Ιανουάριο του 2019 και μετά.

Η επίμαχη «ρήτρα»

Οπως εξηγούν στην «Κ» έγκριτοι νομικοί, στο επίκεντρο της υπόθεσης βρίσκεται η «ρήτρα» του νόμου Κατρούγκαλου που ορίζει ως βάση του επανυπολογισμού τις συντάξεις όπως καταβάλλονταν στις 31/12/2014.

Ο ΕΦΚΑ ζητεί από το ΣτΕ να αποφασίσει αν η ρήτρα αυτή καλύπτει συνταγματικά την περίοδο από την ψήφιση του νόμου Κατρούγκαλου (12/5/2016) και εφεξής ή αν καταλαμβάνει ρυθμιστικά ακόμη και την περίοδο από 1η/1/2013 και μετά.

Μάλιστα, ο φορέας αναφέρει ότι από τις πρόσφατες αποφάσεις του ΣτΕ (του 2019) προκύπτει πως η αντισυνταγματικότητα που κρίθηκε με τις αποφάσεις του 2015 προέκυψε για «τυπικούς» και όχι «ουσιαστικούς» λόγους, δηλαδή λόγω έλλειψης εμπεριστατωμένης μελέτης.

Το... δικαστικό θρίλερ σε αριθμούς

Η επικείμενη εκδίκαση της πρότυπης δίκης στο ανώτατο δικαστήριο αναμένεται με μεγάλη αγωνία από τα 2,5 εκατ. συνταξιούχων, οι οποίοι εδώ και χρόνια ταλαιπωρούνται με αιτήσεις επί αιτήσεων και αγωγές. Μόνο στο Πρωτοδικείο Αθηνών εκκρεμούν πάνω από 6.000 ομαδικές αγωγές, ενώ στην ηλεκτρονική πλατφόρμα του ΕΦΚΑ έχουν υποβληθεί πάνω από 1,6 εκατομμύριο αιτήσεις.

Το δημοσιονομικό κόστος μιας πιθανής υποχρέωσης του Δημοσίου να επιστρέψει στο σύνολο των συνταξιούχων έστω κάποιο μέρος των υποχρεώσεων που απορρέουν από την απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ το καλοκαίρι του 2015 τρομοκρατεί ακόμη και τους πλέον ψύχραιμους στο οικονομικό επιτελείο.

Το συνολικό ποσό για αναδρομικά ξεκινάει από τα 4,2 δισ. ευρώ και εκτινάσσεται (ανάλογα με τα σενάρια) ακόμη και πάνω από τα 15 δισ. ευρώ. Μόνο τα αναδρομικά 10μήνου σε 2,5 εκατομμύρια άτομα εκτιμώνται σε 4 δισ. ευρώ.

Οι δικαιούχοι διεκδικούν ποσά που κυμαίνονται από 660 έως 7.000 ευρώ. Μάλιστα, βάσει των υπολογισμών, τα ποσά ενδέχεται να είναι υψηλότερα, στην περίπτωση που ο συνταξιούχος λαμβάνει περισσότερες από δύο συντάξεις, όπως ισχύει για παράδειγμα σε γιατρούς του ΕΣΥ, μηχανικούς του Δημοσίου, χήρες ή χήρους που λαμβάνουν περισσότερες από τέσσερις συντάξεις και άλλους.

Τα ελάχιστα ποσά προκύπτουν για τους συνταξιούχους ΟΓΑ που έχασαν μόνο τα δώρα, τα οποία για την κατώτατη σύνταξη των 330 ευρώ ήταν 660 ευρώ τον χρόνο, καθώς οι αγρότες λάμβαναν μέχρι το 2012 τα πλήρη δώρα.Υπάρχουν βέβαια και συνταξιούχοι που διεκδικούν ακόμη λιγότερα καθώς ήταν κάτω των 60 ετών – άρα είχαν χάσει τα δώρα από το 2010.

Αντίστοιχα, τα μεγαλύτερα ποσά προκύπτουν για συνταξιούχους με υψηλές συντάξεις.

ΡΟΥΛΑ ΣΑΛΟΥΡΟΥ
https://www.kathimerini.gr/