Γράφει ο ΚΩΣΤΑΣ ΛΟΥΛΟΥΔΑΚΗΣ (ΙΟΥΛΙΑΝΟΣ)
Το δυτικό Βερολίνο προέκυψε λίγο μετά το τέλος του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου από την ενοποίηση των δυτικών τομέων κατοχής του.
Σήμερα 9 Νοεμβρίου συμπληρώνονται 35 χρόνια από την πτώση του Τείχους του Βερολίνου το 1989 ή του «Τείχους της Ντροπής», όπως το βάφτισε ο τότε δήμαρχος του δυτικού τομέα του Βερολίνου, Βίλλυ Μπραντ, το οποίο από το 1961 χώριζε, όπως μας έμαθαν, τη Γερμανία στα δύο!
Η πτώση του Τείχους ήταν ένα καταλυτικό γεγονός, που επέτρεψε στην Γερμανία να ανασάνει τον καθαρό από κομμουνιστικούς βάκιλους αέρα της επανένωσης, και όλο τον πλανήτη να ανακουφίζεται από το «τέλος της Ιστορίας» με την έννοια της εξελικτικής διαδικασίας και τον θρίαμβο της «ορθότητας της φιλελεύθερης δημοκρατίας».
Αυτά τα έγραψε το 1989, αμέσως μετά την πτώση του Τείχους σε ένα άρθρο του στο περιοδικό National Interest και τα επανέλαβε το 1992 στο βιβλίο του με τίτλο «The End of History and the Last Man», ο νεοφιλελεύθερος στοχαστής Francis Fukuyama.
Ούτως ή άλλως, όλες οι «πληροφορίες» παρουσιάζουν τα κράτη της «άλλης» μεριάς του «σιδηρούν παραπετάσματος» ως ολοκληρωτικά, απολυταρχικά υπερ-κράτη, που δρούσαν αρνητικά σε κάθε ανθρώπινη δραστηριότητα: δεν επιτρεπόταν αυτό, απαγορευόταν εκείνο, δεν είχαν το άλλο, τρώγανε στα συσσίτια, τους παρακολουθούσαν νυχθημερόν μοχθηροί κατάσκοποι. Χαρακτηριστικό αυτής της προσέγγισης είναι, πως παρουσιάζει τα σοσιαλιστικά κράτη ως ενιαία, μονοκόμματα και στάσιμα.
Μακάρι να ήταν έτσι!
Πόσες ιστορικές περιπλοκές θα είχαμε αποφύγει αν μπορούσαμε να μετρήσουμε τους «άλλους» με τα δεδομένα του συστήματος αναφοράς (καπιταλισμός) που χρησιμοποιούσαμε και χρησιμοποιούμε!
Όπως του γεγονότος, πως η πτώση του Τείχους, η διάβρωση και η κατάρρευση της ΕΣΣΔ και η ανατροπή του λεγόμενου υπαρκτού σοσιαλισμού, αποτέλεσαν ταυτόχρονα την αρχή του τέλους του μεταπολεμικού κεϋνσιανισμού, δηλαδή, του ρυθμιζόμενου, από το Κράτος, καπιταλισμού, που επέτρεπε την πλήρη και σταθερή εργασία, την δημιουργία του κράτους πρόνοιας και των κοινωνικών παροχών, καθώς δεν υπήρχε πλέον ο Κομμουνισμός για να θέτει τον καπιταλισμό υπό την πίεση. Έχει δίκιο λοιπόν ο Fukuyama: η «ορθότητα της φιλελεύθερης (Coca-Cola και ιδιωτικοποιημένης) δημοκρατίας» θριάμβευσε!
Αλλά ας ιχνηλατήσουμε λίγο τα ιστορικά φαινόμενα, αν και οι εξηγήσεις ίσως να σας φανούν πληκτικές ή να μην σας ικανοποιήσουν, γιατί δεν θα τα πω με τον τρόπο που θέλετε. Ωστόσο, έχετε πάντα μια ανέκκλητη δύναμη: να κλείσετε τώρα αυτό το άρθρο. Αλλά αν συνεχίσετε, να ξέρετε είτε σας αρέσει είτε όχι, πως ό,τι εκθέσω είναι η δική μου αλήθεια, τελεία και παύλα!
***
Το Τείχος, μόνο στο Βερολίνο ήταν τείχος με την κυριολεκτική έννοια. Το Βερολίνο ήταν και είναι κοντά στα Γερμανο-Πολωνικά σύνορα, και όχι κοντά στα 1.400 χιλιόμετρα των συνόρων που χώριζαν τη Λαοκρατική Δημοκρατία της Γερμανίας από την Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας !
Δηλαδή, μετά το δυτικό Βερολίνο πάλι Λαϊκή Δημοκρατία της Γερμανίας συναντούσες!
Το Δυτικό Βερολίνο ήταν μια τόση δα κουκίδα μέσα στην καρδιά της Ανατολικής Γερμανίας, ενώ στην ουσία αποτελούσε προχωρημένο φυλάκιο και στρατιωτική βάση του ΝΑΤΟ, και παράλληλα λειτουργούσε κυρίως ως κέντρο κατασκοπίας των Αμερικανών.
Τα σύνορα ανάμεσα στο Δυτικό και το Ανατολικό Βερολίνο που βρισκόταν ολόκληρο στην καρδιά του εδάφους της Λαϊκής Δημοκρατίας της Γερμανίας και εμφανιζόταν ως ξεχωριστό κράτος, με δικό του στρατό και δική του κυβέρνηση, έκλεισαν στις αρχές Αυγούστου 1961. Μέχρι τότε και επί 12 χρόνια τα σύνορα δεν ήταν ούτε ασφαλισμένα ούτε υπό έλεγχο, και η επ΄ αόριστον διαίρεση της Γερμανίας δε δυσαρεστούσε καθόλου ούτε τους Γερμανούς ούτε τους Αμερικανούς ούτε την ΕΣΣΔ ούτε τις χώρες της Κοινής Ευρωπαϊκής Αγοράς.
Η Σοβιετική Ένωση είχε αποδεχτεί την ύπαρξη αυτού του καθεστώτος (με τη συμφωνία του Πότσδαμ), ώσπου ο πρόεδρος των ΗΠΑ D. Eisenhower ανακοίνωσε πως στο εξής στο ευρωπαϊκό πεδίο η χρήση πυρηνικών όπλων θα ήταν στοιχείο της αμυντικής στρατηγικής των συμμάχων. Μάλιστα, για να μην αφήσει καμία αμφιβολία για τις προθέσεις του, ο D.Eisenhower κατήργησε με διάταγμα τη διάκριση μεταξύ πυρηνικών και συμβατικών όπλων. Ευθαρσώς, ο υπουργός εξωτερικών των ΗΠΑ J. F. Dulles δήλωσε στη σύνοδο του Συμβουλίου του ΝΑΤΟ: «Οι Ηνωμένες Πολιτείες θεωρούν ότι η ικανότητα χρήσης ατομικών όπλων είναι ουσιαστική για την άμυνα της περιοχής του ΝΑΤΟ έναντι της παρούσας απειλής (σ.σ. ΕΣΣΔ). Με λίγα λόγια τώρα πρέπει να αντιμετωπίζουμε τα πυρηνικά όπλα σαν να έχουν γίνει στην πραγματικότητα συμβατικά». (The Times: NUCLEAR ARMS: A COOL, CANDID DEBATE https://www.nytimes.com/1983/07/14/us/nuclear-arms-a-cool-candid-debate.html).
Ταυτόχρονα, οι ΗΠΑ άρχισαν να τοποθετούν βάσεις εκτόξευσης ατομικών όπλων με κατεύθυνση την ανατολική Ευρώπη στη Δυτική Γερμανία και να την επανεξοπλίζουν με σύγχρονα όπλα.
Το Μάρτιο του 1961 η διπλωματική αντιπαράθεση ανέβασε το θερμόμετρο στο κόκκινο. Δηλώσεις δυτικογερμανών πολιτικών, κινήσεις στρατευμάτων, αποφάσεις και συσκέψεις επιτελείων-πολιτικών και στρατιωτικών, τόσο στη Δύση (ΝΑΤΟ) όσο και στο μπλοκ του Συμφώνου της Βαρσοβίας (ανατολικές χώρες) οδήγησαν σε αυτό που ονομάστηκε «κρίση του Βερολίνου».
Στις αρχές Αυγούστου 1961 οι δυνάμεις του NATO στην Κεντρική Ευρώπη τέθηκαν σε κατάσταση συναγερμού. Τα αμερικανικά τανκς που έδρευαν στο Δυτικό Βερολίνο διέσχισαν την Πύλη του Βρανδεμβούργου (συνόρου της επικράτειας του Ανατολικού Τομέα), εισέβαλαν στο έδαφος της Λαοκρατικής Δημοκρατίας, αλλά αποκρούστηκαν από τις δυνάμεις της πρωτεύουσας της Ανατολικής Γερμανίας.
Στις 12-13 Αυγούστου 1961, με απόφαση της ανατολικογερμανικής ηγεσίας, τα σύνορα μεταξύ Ανατολικού και Δυτικού Βερολίνου έκλεισαν με συρματοπλέγματα και άρχισε να κατασκευάζεται το περίφημο Τείχος.
Ένα Τείχος που στην πορεία αποδείχτηκε στοιχείο πολιτικής σταθερότητας στην Ευρώπη!
***
Το Τείχος σήμερα έχει εξαφανιστεί!
Στην θέση του υπάρχει τώρα η λεγόμενη ζώνη του Τείχους, δηλαδή ένας ποδηλατοδρόμος.
Το πρόβλημα είναι πως μαζί με το Τείχος, η κερδισμένη «φιλελεύθερη δημοκρατία» λυσσαλέα προσπαθεί να σβήσει από την μνήμη 17 εκατομμύριων ανθρώπων το ανατολικογερμανικό παρελθόν της Γερμανίας.
Ταυτόχρονα, οι κερδισμένοι της «φιλελεύθερης δημοκρατίας» κατέστρεψαν ολόκληρη την βιομηχανική, τεχνολογική, επιστημονική, και πολιτισμική δομή της χώρας. Όποιο έργο ποιητικό, λογοτεχνικό, κινηματογραφικό, καλλιτεχνικό, γλυπτικό που προερχόταν από την πρώην ΛΔΓ απομακρύνθηκε με συνοπτικές διαδικασίες.
Ο Elmar Faber, από τους σημαντικότερους εκδότες της Γερμανίας, ιδιοκτήτης του εκδοτικού οίκου Faber & Faber, για την ταραγμένη περίοδο που ακολούθησε την πτώση του Τείχους αναφέρει: «Δεν ήταν ποιητική εποχή. Τα βιβλία των καλύτερων συγγραφέων της ΛΔΓ, καθώς και οι εκδόσεις των Χάινριχ Μαν, Λέον Φοϊχτβάνγκερ, Άρνολντ Τσβάιχ, Άννας Ζέγκερς, τόνοι βιβλίων, πετάχτηκαν στα σκουπίδια. Έπρεπε να κάνουν χώρο στα ράφια για τα βιβλία μαγειρικής, βιβλία συμβουλών παντός τύπου και τους τουριστικούς οδηγούς » (Le Monde diplomatique: Ένας « ψυχρός πόλεμος » μνήμης μετά την πτώση του Τείχους)
Αυτός ο εξοβελισμός την γνώσης που ομοιάζει με τις φασιστικές πρακτικές ήταν πλήρως οργανωμένος εν αναμονή της «νίκης» του καπιταλισμού, που σχεδόν αμέσως ξεκίνησε την έντονη και καλά χαρτογραφημένη εκστρατεία ελέγχου των βιβλίων.
Συγγνώμη, γνωρίζω πολύ καλά πως γίνομαι ανυπόφορος, αλλά δεν φταίω εγώ για την ιδεοληψία αυτών που συνέλαβαν την αναθεώρηση των ιστορικών γεγονότων. Έχω την καταραμένη τάση να κάνω, όσον αφορά στην Ιστορία, ένα βήμα εμπρός κι ένα πίσω, να κοιτώ πάνω και μετά κάτω, για να δω το ορατό μα και τις εκδοχές του κρυφού ή μάλλον αυτού που αφήνεται να ξεχαστεί…
Πάντως, αυτοί που κέρδισαν ας μην ενθουσιάζονται υπερβολικά, γιατί ξαναβρισκόμαστε στο σημείο απ΄ όπου ξεκινήσαμε.
Ζούμε σε έναν περιφραγμένο με Τείχη κόσμο. Από τις Ηνωμένες Πολιτείες και το Μεξικό, από την Ισπανία ως το Μαρόκο, από το Ισραήλ ως την Παλαιστίνη, από την Ινδία ως το Μπαγκλαντές, από τη Νότιο Αφρική ως την Ζιμπάμπουε, δεν υπήρξαν ποτέ τόσα πολλά Τείχη.
Σήμερα υπάρχουν χιλιάδες χιλιόμετρα από τσιμεντένια τείχη, φράχτες, συρματοπλέγματα, φράγματα, υπερσύγχρονα συστήματα παρακολούθησης και μη επανδρωμένα αεροσκάφη, για να κρατήσουν έξω…
Στα σύνορα ΗΠΑ-Μεξικού εκατοντάδες σταυροί κοσμούν το Τείχος με τα ονόματα όσων προσπάθησαν να αγγίξουν «παράνομα» τον αμερικάνικο καπιταλιστικό τρόπο ζωής και δεν τα κατάφεραν, καθώς δολοφονήθηκαν από συνοριακούς φρουρούς.
Στο φρούριο Ευρώπη κάθε χώρα έχει το τείχος και τους φράχτες της. Άνθρωποι εκδιωγμένοι από πόλεμο ή από οικονομική ανέχεια πεθαίνουν κατά χιλιάδες στην πόρτα της ΕΕ στην προσπάθειά τους να βρουν το ύστατο καταφύγιο σε κάποιο ευρωπαϊκό κράτος. Αυστρία, Ουγγαρία, Σλοβενία Βουλγαρία, Ελλάδα, Ισπανία (στο Μαρόκο), Γαλλία (στο Καλέ) έχουν τοποθετήσει φράχτες, συρματοπλέγματα και τείχη. Απροσδιόριστος είναι ο αριθμός των προσφύγων και των μεταναστών που έχουν χάσει τη ζωή τους προσπαθώντας να τα περάσουν.
Στην πλούσια Νότιο Αφρική, φράχτες, τείχη και μισθοφόροι φρουρούν τα σύνορα της χώρας για να μην τα μολύνουν οι πρόσφυγες, ενώ το Ισραήλ, εκτός από το τείχος κατά μήκος της Δυτικής Όχθης που κρατά έξω από το καθαγιασμένο έδαφός του τους Παλαιστίνιους, το 2014 ολοκλήρωσε την κατασκευή ενός νέου τείχους μήκους 242 χιλιομέτρων κατά μήκος των συνόρων του με την Αίγυπτο, για να κρατά έξω τους Αφρικανούς μετανάστες…
Αν έχετε λίγη υπομονή, σας παρακαλώ διαβάστε και τούτο:
Σήμερα υπάρχει και ο ταξικός διαχωρισμός του “έχειν”, ο οποίος παρουσιάζει όλα τα συμπτώματα των ρατσιστικών τάσεων του δυτικού κόσμου. Το χάσμα πλούσιων-φτωχών είναι πολύ εμφατικό, αφού πλέον μια μικρή τάξη πλούσιων εκμεταλλεύεται όλο τον πλούτο του κόσμου.
Οι έχοντες, που διαφημίζονται στα περιοδικά τύπου Forbes, ζουν σε ιδιωτικά συγκροτήματα, περίκλειστες με τείχη και φράχτες οικιστικές ενότητες, με φυλασσόμενες από ιδιωτική αστυνομία πύλες εισόδου, διαθέτουν περιμετρικά φυλάκια που στέκονται ως προμαχώνες πάνω σε ψηλούς τοίχους με ηλεκτροφόρα σύρματα και κάμερες παρακολούθησης, ώστε να κρατάνε έξω τις περιθωριοποιημένες κοινότητες των πλεοναζόντων ανθρώπων!
Ακόμα και η εταιρεία Ντίσνεϊ έχει στην κατοχή της οχυρωμένη ιδιωτική πόλη, την «CelebratioCity» στο Ορλάντο της Φλόριντα, που προορίζεται για 20.000 κατοίκους.
Τέτοια ταξικά τείχη, γκέτο πλουσίων κρατούν έξω τους φτωχούς με σκοπό να μην μολύνουν τις πισίνες των πλούσιων, τα γήπεδα τένις και γκολφ, τις μεγάλες εκτάσεις πρασίνου, τα μπαρ, και τα εστιατόριά τους εξελίσσονται με ρυθμούς γεωμετρικής προόδου. Ιδιαίτερα στις Ηνωμένες Πολιτείες αλλά και στη Βραζιλία, στην Αίγυπτο στην Νότιο Αφρική, το Μεξικό, την Σαουδική Αραβία, την Γαλλία (όπου ένα διπλό τείχος χωρίζει το εργατικό προάστιο Μιράιγ από την ιδιωτική πολιτεία «Μπελ Φοντέν»), ακόμα και στο Περού.
Στο τείχος του Περού θα σταθώ, που χωρίζει τους πλούσιους και τους άριστους, τους επιτυχημένους στον στίβο του κοινωνικού ανταγωνισμού δηλαδή, από τους φτωχούς και περιττούς ανθρώπους.
Απολαύστε:
Το κακό όμως είναι πως καθώς οι ανισότητες γίνονται περισσότερο σκανδαλώδεις από κάθε άλλη φορά, μετά την πτώση του Τείχους, τα φτωχά στρώματα φοβούνται τα ακόμη φτωχότερα!
Η παραβατικότητα, η εγκληματικότητα, η ανασφάλεια αυτών των φτωχών στρωμάτων παίρνουν χαρακτηριστικά πραγματικού κοινωνικού πολέμου. Εφιάλτης! Πραγματικός εφιάλτης! Η ανάλυση όμως αυτού του φαινομένου ξεπερνά την θεματολογία του κειμένου.
Τώρα σε όσους επιθυμούν να καταβροχθίζουν τις βεβαιότητές τους με ελαφρά την συνείδησή τους, συνιστώ να διασκεδάσουν με τα επετειακά αφιερώματα και τα εντυπωσιακά υπερθεάματα με τα οποία θα δοξάστηκαν τα 30 χρόνια από την πτώση του Τείχους.
Ωστόσο ελπίζω, αν αναγνώσατε αυτό το κείμενο, να διασκεδάσατε, όπως έκανα και εγώ, από την ανικανότητά σας να καταλάβετε την ειρωνεία της συγκεκριμένης «γιορτής».
Διαβάστε το μεγάλο αφιέρωμα της DW: Μια φορά κι έναν καιρό υπήρχε το Τείχος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Για πες