Δευτέρα 19 Αυγούστου 2019

Ο θάνατος του Τζέφρι Επσταϊν και οι θολοί αλγόριθμοι


Tο Διαδίκτυο, που βρίθει θεωριών συνωμοσίας, το περασμένο Σάββατο οριοθέτησε μια νέα εποχή «επιλογής της πραγματικότητάς μας». Ολα άρχισαν το πρωί, όταν η είδηση ότι ο ατιμασμένος χρηματιστής Τζέφρι Επσταϊν απαγχονίστηκε στο κελί του, σε φυλακή του Μανχάταν, έκανε τον γύρο του κόσμου.

Ο θάνατος του Επσταϊν, μία μόλις ημέρα αφότου ήρθη το απόρρητο των δικαστικών εγγράφων που αφορούσαν έναν από τους κατηγόρους του, αμέσως γέμισε με υποψίες δημοσιογράφους, πολιτικούς και, φυσικά, τους συνήθεις συνωμοσιολόγους.

Μέσα σε λίγα λεπτά, οι άνθρωποι του προέδρου Τραμπ, οι παρουσιαστές του Fox Business και χρήστες του Twitter αναπαρήγαγαν μία θεωρία δεκαετιών, η οποία συνδέει το ζεύγος Κλίντον με μυστηριώδεις θανάτους. Τα hashtag #ClintonBodyCount και #ClintonCrimeFamily έγιναν ιδιαίτερα δημοφιλή στην ιστοσελίδα κοινωνικής δικτύωσης. Την ίδια στιγμή, ωστόσο, εμφανίστηκε και το αντιδιαμετρικό hashtag #TrumpBodyCount, που εστίασε κυρίως στις πολύ στενές σχέσεις του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ με τον Επσταϊν. Κάθε διαδικτυακή ανάρτηση, φυσικά, συνοδευόταν και από τις απαραίτητες φωτογραφίες, είτε του ζεύγους Κλίντον με τον αυτόχειρα είτε του προέδρου Τραμπ, προκειμένου να καταστούν πιο συγκεκριμένες οι κατηγορίες εναντίον τους.

Τα αντιδιαμετρικά hashtags και η τοξικότητα που μεταδίδουν αποτελούν ζοφερή απόδειξη του πόσο δηλητηριασμένο είναι το οικοσύστημα της πληροφορίας, το οποίο οικοδομήθηκε στοχεύοντας στην ταχύτητα της αναμετάδοσης και σχεδιάστηκε ώστε να ανταμείβει τις πιο εμπρηστικές παρορμήσεις των χειρότερων χρηστών του. Αυτό εισήγαγε μια παράλληλη πραγματικότητα, που δεν έχει ρίζες στα γεγονότα και βοήθησε τη συνωμοσιολογία να ενταχθεί στο κυρίαρχο πολιτισμικό ρεύμα. Με κάθε κύκλο ειδήσεων, το σύστημα καθίσταται αποτελεσματικότερο και παγιώνει τα αντίπαλα στρατόπεδά του. Ετσι, το δηλητήριο διαχέεται.

Η ειδεχθής ιστορία του Τζέφρι Επσταϊν διαθέτει όλα εκείνα τα στοιχεία που διεγείρουν τη φαντασία των συνωμοσιολόγων: σωματεμπορία ανηλίκων, ισχυροί παγκόσμιοι ηγέτες, μυστηριώδεις πτήσεις με ιδιωτικά αεροσκάφη και δισεκατομμυριούχοι με ανεξήγητους πόρους. Η ιστορία του Επσταϊν στην πραγματικότητα παρέχει πυρομαχικά σε όλους, γεγονός που έκανε έναν ερευνητή να χαρακτηρίσει τα νέα του περασμένου Σαββάτου ως «το Παγκόσμιο Κύπελλο Παραπληροφόρησης».

Το Τwitter

Βέβαια, στον πυρήνα αυτού του απίστευτου φιάσκου βρίσκεται το Twitter, που μοιάζει να καθορίζει τον πολιτικό διάλογο και μεγάλη μερίδα των ΜΜΕ. Το Twitter πραγματικά αποτελεί ισχυρό μαγνήτη, όποτε βρίσκονται σε εξέλιξη σημαντικές ειδήσεις. Οι εθισμένοι στο είδος το παρακολουθούν ευλαβικά, προκειμένου να ενημερώνονται κάθε δευτερόλεπτο. Ωστόσο, στα πρώτα στάδια ανάρτησης μιας είδησης καταγράφεται μεγάλη απόκλιση ανάμεσα στην προσοχή που εστιάζεται στο μέσο κοινωνικής δικτύωσης και στις πληροφορίες που υπάρχουν σχετικά με το γεγονός που μεταδίδεται. Αυτό ακριβώς το κενό γεμίζει από υποθέσεις και, μέσω των χειρότερων χρηστών, από ανυπόστατες φήμες και θεωρίες συνωμοσίας.

Προφανώς ο πρόεδρος Τραμπ χρησιμοποίησε τις λεγόμενες «τάσεις» (trends) του Twitter, όταν αναμετέδωσε ένα συνωμοσιολογικό τιτίβισμα, που συνέδεε τους Κλίντον με τον θάνατο του Επσταϊν. Αλλωστε, εκείνη ακριβώς τη χρονική στιγμή, το hashtag #Clintons ήταν η τρίτη επικρατούσα τάση στο Twitter για τις ΗΠΑ. Το συγκεκριμένο τιτίβισμα, που ενισχύθηκε από τον πρόεδρο Τραμπ και μεταδόθηκε αμέσως στα 60 εκατομμύρια ακολούθων του, βρέθηκε αμέσως στις πρώτες θέσεις δημοφιλίας του hashtag #Clintons. Οπως επισήμανε και η Ασλεϊ Φέινμπεργκ, στο Slate, ο Αμερικανός πρόεδρος φαίνεται να χρησιμοποιεί τις «τάσεις» προκειμένου να εντοπίσει και να αλληλεπιδράσει με διάφορα τιτιβίσματα. Το γεγονός ότι ο δημόσιος διάλογος αναρτάται πλέον σε τεχνολογικές πλατφόρμες, που ρυθμίζονται από θολούς αλγορίθμους, εφοδιάζει με ακόμη περισσότερα πυρομαχικά αυτούς που γεννούν συνωμοσιολογικές θεωρίες.

Χρήστες του Twitter, πολέμιοι του Τραμπ, με εκατοντάδες χιλιάδες ακολούθους, επέρριψαν τις ευθύνες για την πρωτεύουσα θέση που έλαβε το Hashtag #Clintons σε «ρωσικά ρομπότ». Στην άκρα Δεξιά, αντιθέτως, ιστοσελίδες που υποστηρίζουν τον Τραμπ, υπαινίχθηκαν ότι το Τwitter λογοκρίνει και αποκρύπτει τα σχόλια με hashtag #Clintons. Γίνεται όλο και περισσότερο προφανές ότι το σύστημα παροχής πληροφορίας που διαθέτουμε, δεν έχει οικοδομηθεί για την παρούσα χρονική στιγμή, ιδιαίτερα όταν οι θεωρίες συνωμοσίας βρίσκονται στο επίκεντρο των μεγαλύτερων ειδησεογραφικών υποθέσεων (Επσταϊν, έκθεση ειδικού εισαγγελέα Μιούλερ και μαζικές δολοφονίες). Στην πραγματικότητα, οι διάφορες πλατφόρμες δεν είναι παρά εργαστηριακά δισκάρια μέσα στα οποία μπορούν να καλλιεργηθούν και να αναπτυχθούν οι θεωρίες συνωμοσίας. Μπορεί η διαδικτυακή τοξικότητα του περασμένου Σαββάτου να μας φαίνεται νέα, αλλά στην πραγματικότητα αποτελεί μέρος ενός συνηθισμένου κύκλου: ό,τι δεν μπορεί να εξηγηθεί εύκολα, ερμηνεύεται με βολικές αναλήθειες. Οι χείριστες φωνές ενισχύονται και αποκτούν υπέρμετρη επιρροή στη διαμόρφωση του αφηγήματος. Με κάθε κύκλο, οικοδομούνται η οργή και η περιφρόνηση για τον αντίπαλο. Κάθε άκρο πιστεύει ότι ο εχθρός χειραγώγησε τη συλλογική αντίληψη. Κάθε πλευρά είναι το θύμα και ταυτόχρονα ο νικητής. Το δηλητήριο διαχέεται.

Τα ευρήματα της νεκροψίας

Μυστήριο εξακολουθεί να καλύπτει τις συνθήκες θανάτου του Τζέφρι Επσταϊν, ο οποίος βρέθηκε κρεμασμένος στο κελί του στη φυλακή του Μανχάταν όπου κρατείτο, την περασμένη εβδομάδα. H νεκροψία-νεκροτομή, που έγινε στη σορό του, έδειξε ότι είχε υποστεί πολλαπλά κατάγματα στα οστά του λαιμού του, ανέφερε δημοσίευμα της Washington Post. Ατομα που έχουν γνώση της διαδικασίας αποκάλυψαν ότι ανάμεσα στα σπασμένα οστά περιλαμβάνεται και το υοειδές οστό, που βρίσκεται κοντά στο «μήλο του Αδάμ». Aυτού του είδους τα κατάγματα συνάδουν με τον απαγχονισμό, αλλά προκαλούνται και όταν κάποιος πεθαίνει ύστερα από στραγγαλισμό. Επίσης, δημοσίευμα των New York Times, επικαλούμενο πηγές που δεν κατονομάζει, αναφέρει ότι οι δεσμοφύλακες που παρακολουθούσαν τον Επσταϊν, εξαιτίας του αυξημένου κινδύνου αυτοκτονίας, πιθανώς να είχαν αποκοιμηθεί με αποτέλεσμα να μείνει ο χρηματιστής μόνος του στο κελί του επί τρεις ώρες. Μάλιστα, ο ένας από αυτούς δεν ήταν μόνιμος υπάλληλος της φυλακής, αλλά είχε προσωρινά μετατεθεί εκεί από άλλο σωφρονιστικό κατάστημα.

https://www.kathimerini.gr/

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Για πες