Η διεύρυνση των ανισοτήτων πλήττει κυρίως τη μεσαία τάξη

Τα τελευταία χρόνια διεθνείς οργανισμοί, όπως ο ΟΟΣΑ και το ΔΝΤ, αλλά και προβεβλημένοι οικονομολόγοι, όπως ο κάτοχος Νομπέλ Οικονομίας Τζόζεφ Στίγκλιτζ, προειδοποιούν σε όλους τους τόνους ότι η διευρυνόμενη ανισότητα απειλεί τη δημοκρατία, τη σταθερότητα, την παγκόσμια οικονομική ανάπτυξη.

Αναφέρονται, βέβαια, στην άνοδο του λαϊκισμού και της Ακροδεξιάς σε όλο και μεγαλύτερο αριθμό χωρών και ενίοτε υπενθυμίζουν τις ομοιότητες ανάμεσα στη σημερινή Ευρώπη της λιτότητας και στην οικονομική κρίση που οδήγησε στον Β΄Παγκόσμιο Πόλεμο. Τη φωνή τους μαζί τους ενώνουν τώρα βαθύπλουτοι επιχειρηματίες και χρυσοπληρωμένοι διευθύνοντες σύμβουλοι αμερικανικών κολοσσών.

Μόλις προ ολίγων εβδομάδων ο ΟΟΣΑ έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου για τη χειμαζόμενη μεσαία τάξη, που βλέπει να μειώνεται το μερίδιό της στο συνολικό εισόδημα και παράλληλα να αυξάνεται δυσανάλογα το κόστος ζωής.

Επισήμανε μάλιστα χαρακτηριστικά πως «η μεσαία τάξη είναι ο ακρογωνιαίος λίθος των δημοκρατιών μας και της οικονομικής ανάπτυξης και δεν είναι πλέον τόσο σταθερός όσο στο παρελθόν».

Οσον αφορά το ΔΝΤ, διά στόματος τόσο των οικονομολόγων του όσο και της επικεφαλής του Κριστίν Λαγκάρντ, έχει επανειλημμένως κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου για τη διευρυνόμενη ανισότητα. Στις αρχές Απριλίου, μάλιστα, έστρεψε τα βέλη του κατά των αμερικανικών τεχνολογικών κολοσσών, που συγκεντρώνουν δυσανάλογα μεγάλο πλούτο και δύναμη και δεν καταβάλλουν φόρους.

Οπως, όμως, τονίζει σχετικό ρεπορτάζ των Financial Times, τώρα στρέφονται κατά του καπιταλιστικού συστήματος εκείνοι που ωφελούνται τα μέγιστα από αυτό. Ζητούν να επιβληθούν υψηλότεροι φόροι στους πλούσιους, έστω να μειωθεί η ακραία ανισότητα με την αναδιανομή του πλούτου.

Στην ετήσια επιστολή που απέστειλε προσφάτως στους μετόχους της JPMorgan Chase, ο διευθύνων σύμβουλος του αμερικανικού επενδυτικού κολοσσού, Τζέιμι Ντίμον, εξέφρασε τον προβληματισμό του για τον εκφυλισμό του αμερικανικού ονείρου. Πρόσθεσε επίσης τις σκέψεις του για τον ρόλο που θα μπορούσαν να παίξουν οι επιχειρήσεις ώστε να ξαναγίνει ορατό και ρεαλιστικό το αμερικανικό όνειρο για τους Αμερικανούς.

Σε σχετικό δημοσίευμα οι Financial Times υπογραμμίζουν ότι οι αποδοχές του κ. Ντίμον έφθασαν πέρυσι στα 30 εκατ. δολάρια. Με διαφορά ολίγων ημερών ο Ρέι Ντάλιο, ιδρυτής του μεγαλύτερου hedge fund στον κόσμο, του Bridgewater Associates, εξέδωσε μανιφέστο στο οποίο τονίζει πως το καπιταλιστικό σύστημα, αυτό του οποίου τις αξίες ενστερνίστηκε από νεαρός, σήμερα προωθεί την ανισότητα και πρέπει «να εξελιχθεί ή να πεθάνει».

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Bloomberg, το fund του Ντάλιο είναι αξίας 17 δισ. δολαρίων. Πολύς λόγος γίνεται, άλλωστε, για τις δυσθεώρητες αμοιβές των διευθυνόντων συμβούλων. Σύμφωνα με τη συμβουλευτική Equilar, ο ένας στους δέκα διευθύνοντες συμβούλους αμείβεται 1.000 φορές περισσότερο από τους υφισταμένους του.

Σχολιάζοντας το ιλιγγιώδες αυτό χάσμα, η Αμπιγκέιλ Ντίσνεϊ, μέλος της οικογένειας των Ντίσνεϊ και δημιουργός ταινιών, δήλωσε προσφάτως πως «ούτε ο Ιησούς Χριστός δεν αξίζει 500 φορές τον μισθό ενός εργαζομένου».

Προβληματισμός και πιέσεις

Αμερικανικοί επιχειρηματικοί κολοσσοί, όπως η General Electric και η Honeywell, συμπεριλαμβάνουν τον λαϊκισμό και την απέχθεια της κοινής γνώμης για τις πολυεθνικές στους παράγοντες που μπορούν να επηρεάσουν αρνητικά τα κέρδη τους.

Στελέχη πολλών εταιρειών ζητούν, έτσι, μια αλλαγή στο σύστημα. Ανάμεσά τους η Ρόουζ Μαρκάριο, διευθύνουσα σύμβουλος στην εταιρεία λιανικού εμπορίου Patagonia, που ακολουθεί πολιτικές φιλικές προς το περιβάλλον, αλλά και ο Λάρι Φινκ, ομόλογός της στην BlackRock.

Ο Φινκ ασκεί πιέσεις στις εταιρείες στις οποίες επενδύει η BlackRock να συμπεριφέρονται κατά τρόπο που να καταδεικνύει ότι εξυπηρετούν κάποιον κοινωνικό σκοπό, αντί να συγκεντρώνουν μόνον κέρδη για τους μετόχους.

Μιλώντας στους Financial Times, ο Ντάρεν Γουόκερ, πρόεδρος του Ιδρύματος Ford των 13 δισ. δολαρίων, τονίζει πως «όλοι έχουν θορυβηθεί επειδή οι στατιστικές δείχνουν ότι οι νέοι άνθρωποι βλέπουν θετικά τον σοσιαλισμό».

Σύμφωνα με δημοσκόπηση της Gallup, το ποσοστό των νέων Αμερικανών που βλέπουν θετικά τον σοσιαλισμό έχει φτάσει στο 51%, ενώ το ποσοστό των νέων που αντιμετωπίζουν θετικά τον καπιταλισμό έχει υποχωρήσει από το 68% στο οποίο ανερχόταν το 2010, στο 45% σήμερα.
http://www.kathimerini.gr/