Σάλος μετά την ψήφιση της οδηγίας για τα πνευματικά δικαιώματα στο Διαδίκτυο - Θα οδηγήσει σε λογοκρισία;

Σάλος έχει προκληθεί στα social media, μετά την ψήφιση, με μεγάλη πλειοψηφία, από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο της αμφιλεγόμενης οδηγίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το copyright.

Σύμφωνα με την οδηγία, καταβάλλεται στον δημιουργό αμοιβή για την αναπαραγωγή έργου του στο διαδίκτυο, σε διαφορετική περίπτωση, ειδικά φίλτρα θα εμποδίζουν τη δημοσίευση έργου, για το οποίο δεν υπάρχει έγκριση του δημιουργού. Εδώ ακριβώς είναι η διαφωνία ανάμεσα σε αυτούς που λένε ότι «πρέπει να μπει μια τάξη» στο διαδίκτυο και εκείνους που υποστηρίζουν ότι «κινδυνεύει η ελευθερία του λόγου».

Έτσι, πολλοί, όπως οι καλλιτέχνες, περίμεναν την οδηγία με ανυπομονησία, όμως οι υποστηρικτές της ελευθερίας του ίντερνετ την «πολεμούν» από την πρώτη στιγμή. Συγκεκριμένα, οι υποστηρικτές της μεταρρύθμισης επέμεναν πως οι «αμερικανικοί γίγαντες», όπως οι Google και Facebook, που επωφελούνται από τις διαφημίσεις που δημιουργούνται από τα έργα που φιλοξενούν, οφείλουν να αμείβουν πιο δίκαια τους μουσικούς, τους κινηματογραφιστές, τους φωτογράφους, τους εκδότες, τους δημοσιογράφους. Στο άλλο στρατόπεδο βρίσκονταν οι γίγαντες της Σίλικον Βάλεϊ, αλλά και οι υποστηρικτές της ελευθερίας στο Διαδίκτυο, που φοβούνται ότι θα περιοριστεί αυτός ο δίαυλος διανομής.

Οι "πολέμιοι" της νέας νομοθεσίας προειδοποιούν ότι «έρχεται το τέλος του ελεύθερου ίντερνετ». Υποστηρίζουν ότι υπό το πρόσχημα της ανταμοιβής καθιερώνεται λογοκρισία στην έκφραση. Επιπλέον, θεωρούν ότι τα φίλτρα περιεχομένου δεν μπορούν να κάνουν τον απαραίτητο διαχωρισμό. Για παράδειγμα, επισημαίνουν, δεν αντιλαμβάνονται το σατυρικό στοιχείο στα ιδιαίτερα δημοφιλή διαδικτυακά μιμίδια (memes) ή σε αρχεία GIF.

«Αγκάθι» τα άρθρα 11 και 13

Τα σημεία αιχμής της επίμαχης οδηγίας που «πέρασε» από το Ευρωκοινοβούλιο είναι το άρθρο 11 και το άρθρο 13.

-Το άρθρο 13 αφορά σε ιστοσελίδες που χρησιμοποιούν κυρίως περιεχόμενο που αναρτούν οι χρήστες τους. Με το συγκεκριμένο άρθρο υποχρεώνονται οι διαδικτυακές πλατφόρμες να δημιουργούν φίλτρα για την επόπτευση του υλικού που αναρτούν οι χρήστες, προκειμένου να διασφαλίζεται ότι δεν υφίστανται παραβιάσεις πνευματικών δικαιωμάτων. Με απλά λόγια, η οδηγία προβλέπει πως εάν κάποιος χρησιμοποιεί το περιεχόμενο κάποιου άλλου χωρίς την άδειά του, κερδοσκοπώντας σε βάρος του, η ευθύνη πέφτει στην πλατφόρμα/ιστοσελίδα που φιλοξενεί το υλικό.

Οι «πολέμιοι» του άρθρου θεωρούν ότι με αυτόν τον τρόπο παραβιάζεται η ελευθερία διακίνησης περιεχομένου στο διαδίκτυο. Είναι ενδεικτικό ότι το Ίδρυμα Wikimedia έχει εκφράσει την ανησυχία του πως το άρθρο 13 «θα μειώσει δραματικά την ποικιλία του διαθέσιμου διαδικτυακού περιεχομένου».

-Το Άρθρο 11 υποχρεώνει τις διαδικτυακές πλατφόρμες που αναρτούν ενημερωτικά, ειδησεογραφικά άρθρα, να συνάπτουν σύμβαση άδειας χρήσης του σχετικού υλικού με τον αρχικό εκδότη. Δηλαδή, οι ιδιοκτήτες των ΜΜΕ θα κατέχουν τα πλήρη δικαιώματα των κειμένων που υπογράφουν οι δημοσιογράφοι που γράφουν για το συγκεκριμένο μέσο. Η αναπαραγωγή ειδήσεων σε άλλες πλατφόρμες, με περισσότερο από μια πολύ σύντομη περιγραφή, θα απαιτεί σχετική άδεια από τον εκδότη.

«Η οδηγία περιέχει επίσης μέτρα εναντίον των κόμβων αναμετάδοσης ειδήσεων που κάνουν κατάχρηση αυτού του δικαιώματος. Τα αποκόμματα θα μπορούν λοιπόν να συνεχίσουν να εμφανίζονται στις σελίδες του Google News, για παράδειγμα, ή όταν ένα άρθρο μοιράζεται στο Facebook, με την προϋπόθεση ότι αυτά θα είναι «πολύ σύντομα». Η ανάρτηση προστατευόμενων έργων για λόγους παράθεσης, κριτικής, εξέτασης, διακωμώδησης, παρωδίας ή σάτιρας προστατεύεται, διασφαλίζοντας ότι τα «memes» και τα αρχεία GIF θα συνεχίσουν να είναι διαθέσιμα και διαμοιράσιμα σε διαδικτυακές πλατφόρμες» αναφέρεται χαρακτηριστικά στην ανακοίνωση του Ευρωκοινοβουλίου.

Από τη μία, προστατεύεται το έργο των δημοσιογράφων καθώς δεν θα μπορεί να αναπαράγεται ως έχει, χωρίς έγκριση από την πηγή. Όμως οι επικριτές του άρθρου το χαρακτηρίζουν ως «φόρο στα λινκ». Κι αυτό γιατί υπάρχει το ενδεχόμενο να καταστεί νομικά επικίνδυνη η χρήση περιλήψεων (snippets) με συνδέσμους. Στην πράξη δηλαδή ποινικοποιείται το να παραπέμψεις στην αρχική πηγή. Συνεπώς, όπως αναφέρουν οι επικριτές της οδηγίας, με το άρθρο 11 περιορίζεται η ροή της πληροφόρησης, ενώ αποτελεί «χτύπημα» στους μικρότερους εκδότες και τους δημιουργούς περιεχομένου.

Πηγή πληροφοριών: ΑΠΕ, Deutsche Welle , Εφημερίδα συντακτών
http://www.enikos.gr/