Τις προηγούμενες ημέρες συνελήφθησαν σε Λέσβο Χίο και Σάμο 31 συνολικά ανήλικοι πρόσφυγες-μετανάστες, οι οποίοι προκάλεσαν επεισόδια και καταστροφές στις δομές που τους φιλοξενούσαν.
Τα επεισόδια δεν ήταν πολύ σοβαρά, αλλά αποτελούν μία σαφή ένδειξη ότι υπάρχει μία ωρολογιακή βόμβα εκεί που είναι άγνωστο εάν και πότε θα εκραγεί. Έχουν προηγηθεί, άλλωστε, αιματηρά επεισόδια μεταξύ προσφύγων-μεταναστών ειδικά στη Μόρια. Για την ακρίβεια έχουμε έναν ακόμα κρίκο σε μία ήδη μακριά αλυσίδα.
Κάθε τόσο στα κέντρα φιλοξενίας, ειδικά στα νησιά του ανατολικού Αιγαίου, ξεσπούν επεισόδια, τα οποία κάποιες φορές προσλαμβάνουν μεγάλες διαστάσεις και επεκτείνονται. Τα παραδείγματα είναι πολλά: εκτός από τη Λέσβο, τέτοια επεισόδια έχουν λάβει χώρα στη Χίο, στη Σάμο και αλλού. Είναι προφανές ότι σ’ αυτή την αλυσίδα θα προστίθενται με την πάροδο του χρόνου ολοένα και περισσότεροι κρίκοι.
Η σημαντικά αυξημένη ροή νέων προσφύγων-μεταναστών τον τελευταίο καιρό αναπόφευκτα ανέβασε περαιτέρω το θερμόμετρο στους καταυλισμούς, που ήταν ήδη εδώ και καιρό στο κόκκινο. Η πρόσφατη μεταφορά προσφύγων-μεταναστών από τα νησιά στην ηπειρωτική Ελλάδα αποσυμφόρησε κάπως τα κέντρα φιλοξενίας, αλλά αυτό δεν αρκεί.
Συχνά, για ασήμαντες αφορμές ξεσπούν συγκρούσεις μεταξύ εθνικών ομάδων. Ο συνήθης απολογισμός είναι περισσότεροι ή λιγότεροι τραυματίες από ξύλα, πέτρες και μαχαίρια. Και βεβαίως μεγαλύτερες ή μικρότερες καταστροφές στην υποδομή και στον εξοπλισμό των κέντρων.
Το 2016, στη Σχολή Εθνικής Άμυνας εξετάστηκε σενάριο, σύμφωνα με το οποίο σε κάποιο κλειστό κέντρο σε νησί ξεσπούν συμπλοκές μεταξύ εθνικών ομάδων με πέντε τραυματίες. Οι κλεισμένοι στο κέντρο πρόσφυγες-μετανάστες σπάζουν την περίφραξη και ξεχύνονται σαν όχλος στο νησί, λεηλατώντας. Οι ντόπιοι αντιδρούν με κάθε διαθέσιμο μέσο, γεγονός που μετατρέπει τις ενδομεταναστευτικές συγκρούσεις σε συγκρούσεις μεταξύ Ελλήνων και προσφύγων/μεταναστών.
Προς το παρόν δεν είμαστε εκεί, αλλά αστυνομικές πηγές που έχουν εικόνα της κατάστασης υποστηρίζουν πως δεν αποκλείεται να οδηγηθούμε ακόμα και σε τέτοιες καταστάσεις. Τότε είναι πιθανόν τα ΜΑΤ να μην μπορούν να αποκαταστήσουν την τάξη, ειδικά εάν οι ταραχές γενικευθούν και επεκταθούν σε αρκετούς καταυλισμούς. Πρόκειται για το σενάριο που οι αρμόδιοι παράγοντες ξορκίζουν. Θα έπρεπε, όμως, να προετοιμάζονται για να το διαχειρισθούν. Δεν είναι αναπόφευκτο, ούτε ίσως το πιθανότερο, αλλά είναι πιθανό.
Πριν και τώρα
Στο σημείο αυτό είναι απαραίτητο να απαντήσουμε σε μία εύλογη απορία: Τα προηγούμενα χρόνια, είχαν εισέλθει παρανόμως στην Ελλάδα εκατοντάδες χιλιάδες μεταναστών από την Ασία και την Αφρική. Και τότε είχαν εκδηλωθεί κοινωνικές παρενέργειες, αλλά δεν υπήρχε η κατάσταση που υπάρχει σήμερα με τους καταυλισμούς και τις αιματηρές συμπλοκές.
Πριν το 2015, οι μετανάστες που εισέρχονταν παρανόμως στην Ελλάδα, μετά την κράτησή τους σε κλειστά κέντρα (εάν περνούσαν από εκεί), έρχονταν στην Αθήνα. Εδώ δικτυώνονταν κατά κανόνα με τα υπάρχοντα κυκλώματα ομοεθνών τους. Αυτά τους εξασφάλιζαν χώρο για να κοιμούνται, φαγητό και κάποιου είδους εργασία. Με τον τρόπο αυτό το πρόβλημα κρυβόταν κάτω από το χαλί.
Εάν τους δινόταν η δυνατότητα να φύγουν προς τις πλουσιότερες χώρες της βόρειας Ευρώπης έφευγαν. Εάν όχι, παρέμεναν εδώ και περισσότερο ή λιγότερο βολεύονταν. Η Ελλάδα, άλλωστε, ειδικά πριν την κρίση, είχε ευκαιρίες για φθηνή εργασία. Δεν ισχύει το ίδιο με τους πρόσφυγες-μετανάστες που εγκλωβίσθηκαν στην Ελλάδα όταν έκλεισε ο βαλκανικός διάδρομος. Αυτοί χρησιμοποίησαν την Ελλάδα αποκλειστικά ως χώρα διέλευσης: από τα μικρασιατικά παράλια στα ελληνικά νησιά, από τα ελληνικά νησιά στον Πειραιά, από τον Πειραιά στην Ειδομένη και μετά γραμμή για την κεντρική Ευρώπη.
Ψυχολογία εγκλωβισμένου
Σχεδόν στο σύνολό τους, οι νεοεγκλωβισμένοι δεν θέλουν να παραμείνουν στην Ελλάδα. Ακόμα και μετά το κλείσιμο του βαλκανικού διαδρόμου παρέμειναν κατά κανόνα προσηλωμένοι στον στόχο τους: να μεταβούν στη Γερμανία και σε άλλες πλούσιες χώρες του ευρωπαϊκού Βορρά.
Σ’ αυτό παίζουν αποφασιστικό ρόλο τρεις παράγοντες:
Πρώτον, είδαν όσους πήραν τον ίδιο δρόμο μερικούς μήνες πριν από αυτούς να έχουν σήμερα εγκατασταθεί στη βόρειο Ευρώπη. Συχνά έχουν συγγενείς που τους περιμένουν εκεί.
Δεύτερον, τους δίνει ελπίδες ότι σε αντίθεση με τα προηγούμενα χρόνια το προσφυγικό-μεταναστευτικό κύμα του 2015-16 έχει συγκεντρώσει τους προβολείς της διεθνούς δημοσιότητας.
Τρίτον, οι ΜΚΟ (Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις) και οι κάθε είδους εγχώριοι και αλλοδαποί “αλληλέγγυοι” που πλαισιώνουν τους πρόσφυγες-μετανάστες κατά κανόνα τροφοδοτούν την ελπίδα. Ορισμένοι εξ αυτών, μάλιστα, τους εξωθούν και σε συλλογικές αντιδράσεις. Οι καταυλισμοί έχουν μετατραπεί σ’ ένα ιδιότυπο πεδίο ακτιβισμού.
Αυτοί είναι οι λόγοι που μήνες μετά το κλείσιμο των συνόρων στην Ειδομένη, χιλιάδες άνθρωποι να παραμένουν σε άθλιες συνθήκες στον εκεί πρόχειρο καταυλισμό. Η διάψευση της εξαρχής αβάσιμης ελπίδας για επαναλειτουργία του βαλκανικού διαδρόμου φόρτισε το κλίμα. Το ίδιο και η απογοήτευση που ακολούθησε.
Οργή και βία
Πολλοί πρόσφυγες-μετανάστες είχαν παραμυθιαστεί από τους Τούρκους διακινητές ότι, με την είσοδό τους στην ΕΕ, θα απολάμβαναν επιδομάτων που θα τους εξασφάλιζαν άνετη ζωή. Αυτό που ζουν ισοδυναμεί με ανώμαλη προσγείωση. Ο μεγάλος αριθμός φιλοξενουμένων και οι κατά κανόνα άθλιες συνθήκες τροφοδοτούν την οργή και τη βία.
Οι εθνοτικές συμπλοκές προσλαμβάνουν διαστάσεις. Οι κλοπές και οι σεξουαλικές επιθέσεις, ακόμα και σε ανήλικους, είναι συχνό φαινόμενο. Από ένα χρονικό σημείο και πέρα σχηματίσθηκαν συμμορίες οπλισμένες με μαχαίρια. Είναι ενδεικτικό πως, μόλις πέσει το σκοτάδι, οι εργαζόμενοι στις ΜΚΟ και κάθε είδους εθελοντές κατά κανόνα φεύγουν. Φοβούνται για την προσωπική ασφάλειά τους. Παρ’ όλα αυτά, ελάχιστα περιστατικά βλέπουν το φως της δημοσιότητας.
Πάγια πρακτική των ΜΚΟ είναι να μην δημοσιοποιούν πληροφορίες οι οποίες δημιουργούν αρνητική εικόνα για τους πρόσφυγες-μετανάστες, που είναι οι “πελάτες” τους. Το επιχείρημά τους είναι ότι, εάν δημοσιοποιούνται επιθετικές συμπεριφορές και κάθε είδους παράνομες και βίαιες πράξεις, εντείνεται η ανησυχία της κοινής γνώμης και τροφοδοτείται η ξενοφοβία και ο ρατσισμός. Σ’ αυτό το κλίμα της ιδιότυπης ομερτά έχουν κατά κανόνα προσαρμοσθεί και οι υπεύθυνοι των κέντρων για να μην αντιμετωπίσουν προβλήματα. Η αστυνόμευση, άλλωστε, είναι υποτυπώδης.
Διάχυση και εκτός κέντρων
Αρχικά, η ελληνική κοινωνία κατά κανόνα επέδειξε μια ηθική και υλική αλληλεγγύη στους ταλαιπωρημένους πρόσφυγες-μετανάστες, παρά την οξύτατη οικονομική κρίση που η ίδια βιώνει. Ο εγκλωβισμός, όμως, ενός πλήθους έχει προ πολλού αρχίσει να προκαλεί κοινωνικές παρενέργειες.Τα κρούσματα κάθε είδους βίας δεν πρόκειται να παραμείνουν εντός των κέντρων υποδοχής.
Ήταν αναπόφευκτο κάποια στιγμή να αρχίσουν να βγαίνουν και εκτός. Αυτό έχει ήδη αρχίσει να συμβαίνει σε ατομικές περιπτώσεις, αλλά όχι μαζικά. Όσο περισσότερο προκύπτουν προβλήματα δημόσιας ασφάλειας, τόσο οι Έλληνες θα βιώνουν την προσφυγική-μεταναστευτική κρίση όχι ως ανθρωπιστικό πρόβλημα, αλλά ως απειλή για τη δική τους καθημερινότητα.
Εάν ο Έλληνας νοιώθει ανασφάλεια, δεν πρόκειται ούτε να αποδεχθεί τον πρόσφυγα και τον μετανάστη, ούτε να σεβασθεί τα όποια δικαιώματά του. Η διάχυση της ανασφάλειας οδηγεί αναπόφευκτα σε μια παλινδρόμηση της κοινής γνώμης προς ξενοφοβικές συμπεριφορές, οι οποίες δεν αποκλείεται, εάν ξεπεραστούν κάποια όρια, να προσλάβουν και αμυντικό-επιθετικό χαρακτήρα.
https://slpress.gr/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Για πες