Καμουφλαρισμένο μνημόνιο η «ενισχυμένη εποπτεία»

Ένα «μεταμφιεσμένο» μνημόνιο με όλα τα χαρακτηριστικά των ελέγχων από τους δανειστές, της προώθησης αντιλαϊκών μέτρων και της ανάληψης δεσμεύσεων για τη συνέχιση των πολιτικών
λιτότητας τουλάχιστον μέχρι το 2022, αποτελεί ο μηχανισμός «ενισχυμένης εποπτείας», τους άξονες του οποίου έδωσε στη δημοσιότητα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Η «ενισχυμένη εποπτεία», ενεργοποιήθηκε και επίσημα λοιπόν προκειμένου να υλοποιηθεί κάθε πτυχή των μνημονιακών μέτρων, για την περίοδο μετά τις 20 Αυγούστου 2018. 

Η  Ευρωπαϊκή Επιτροπή, έθεσε σε εφαρμογή – για πρώτη φορά – τις ειδικές διατάξεις του κανονισμού (472/2013) της Ευρωπαϊκής Ενωσης, αναφορικά με την «ενίσχυση της οικονομικής και δημοσιονομικής εποπτείας των κρατών – μελών στη ζώνη του ευρώ», φορώντας ένα στενό αντιλαϊκό «κορσέ» στην Ελλάδα. 

Η ενισχυμένη εποπτεία προβλέπει όπως το Μνημόνιο δόσεις, τριμηνιαίες αξιολογήσεις από την τρόικα (με ΔΝΤ), καθώς και την προώθηση παλιών και νέων μέτρων περικοπών και διαρκής λιτότητας μέχρι το 2022! Ο πυρήνας των αναδιαρθρώσεων και των τριών μνημονίων θα διατηρηθεί στο ακέραιο και στην πορεία θα προστεθούν νέα μέτρα, όπως οι περικοπές των συντάξεων, η μείωση του αφορολόγητου και η «σφαγή» των κοινωνικών παροχών. 

Οι βασικοί άξονες της ενισχυμένης εποπτείας είναι:

1. Το ελληνικό κράτος «δεσμεύτηκε στο Γιούρογκρουπ να συνεχίσει και να ολοκληρώσει τις βασικές μεταρρυθμίσεις στο πλαίσιο του μνημονίου. Έχει δεσμευτεί επίσης να εφαρμόσει συγκεκριμένες δράσεις στους τομείς της φορολογικής και δημοσιονομικής διαρθρωτικής πολιτικής, της κοινωνικής πρόνοιας, της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, των αγορών εργασίας και προϊόντων, των ιδιωτικοποιήσεων και της δημόσιας διοίκησης».

Με βάση τα παραπάνω, η λιτότητα θα είναι διαρκής και δεν θα χαλαρώσει καθόλου ως το 2022 καθώς η Ελλάδα θα πρέπει να επιτυγχάνει πρωτογενή πλεονάσματα 3,5% το ΑΕΠ φέτος και τα επόμενα τέσσερα χρόνια.  Η Ελλάδα δεσμεύεται ρητά να μην αντιστρέψει τα μέτρα του τρίτου μνημονίου και να εφαρμόσει τα λεγόμενα δημοσιονομικά – διαρθρωτικά μέτρα (fiscal structural policies) τα οποία αφορούν τα ψηφισμένα  της μείωσης των συντάξεων από 1.1.2019 και του αφορολόγητου από 1.1.2020. Το σύνολο της δημόσιας περιουσίας θα βγει στο σφυρί, όπως ρητά υπαγορεύεται τόσο από τα μνημόνια, όσο και από τελευταίο ψηφισμένο μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα.

2. Το καθεστώς της ενισχυμένης εποπτείας θα ανανεώνεται ανά εξάμηνο. Στο επίσημο κείμενο της Απόφασης της Κομισιόν αναφέρεται η δέσμευση της κυβέρνησης «να συνεχίσει να υιοθετεί μέτρα για να αντιμετωπίζει τα αίτια ή τα πιθανά αίτια δυσκολιών»,«να ολοκληρώσει όλες τις μεταρρυθμίσεις “κλειδιά” που υιοθετήθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος του ESM (τρίτου μνημονίου)» και να εφαρμόσει τις συμφωνημένες δημοσιονομικές-διαρθρωτικές πολιτικές (fiscal-structural policies) όπως αποκαλούν οι εκπρόσωποι των δανειστών την περικοπή των συντάξεων και του αφορολόγητου.

Μόνο τότε θα μεταβιβάζονται στον ελληνικό κρατικό προϋπολογισμό τα κέρδη των ευρωπαϊκών κεντρικών τραπεζών. Χρήματα που προέρχονται από τα ακούρευτα κρατικά ομόλογα μετά την αναδιάρθρωση (PSI) του 2012. Ουσιαστικά πρόκειται για μια μόνιμη εποπτεία που θα συνδυάζετε με εκβιασμούς και πιέσεις για τη λήψη μέτρων και την προώθηση των αναδιαρθώσεων.

3. Τον έλεγχο των δεσμεύσεων θα τον έχουν και πάλι οι εκπρόσωποι των δανειστών.  Την εποπτεία θα ασκούν συγκεκριμένα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η ΕΚΤ και όπου κρίνεται αναγκαίο το ΔΝΤ, ενώ θα συμμετάσχει και ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (ESM).  Θα υπάρχουν τριμηναίες αποστολές αξιολόγησης. Θα εκδίδονται τριμηνιαίες αναφορές με τα ευρήματα της Κομισιόν και θα υποβάλλονται στο Ευρωκοινοβούλιο, στην ελληνική Βουλή και στο Euro Working Group. H ενεργοποίηση των μέτρων ελάφρυνσης του χρέους θα γίνεται στη βάση των θετικών αναφορών. 

Αν η Ελλάδα δεν τηρεί τις δεσμεύσεις της δεν θα παίρνει τις δόσεις από την επιστροφή των εσόδων των εθνικών Κεντρικών Τραπεζών από την κατοχή ελληνικών ομολόγων (τα λεγόμενα «κέρδη SMP/ANFA»). Οι δόσεις αυτές ύψους 600 εκατ. ευρώ η καθεμία θα δίνονται στην Ελλάδα δύο φορές το χρόνο, κάθε Δεκέμβριο και Ιούνιο (αρχής γενομένης από το 2018 και ως τον Ιούνιο του 2022) αλλά μόνο αν ο έλεγχος της τρόικας ανάβει πράσινο φως. Ουσιαστικά πρόκειται για μια μόνιμη εποπτεία που θα συνδυάζετε με εκβιασμούς και πιέσεις για τη λήψη μέτρων και την προώθηση των αναδιαρθρώσεων.

Επίσης το «κουαρτέτο» θα μπορεί να εισηγείται στο Eurogroup νέα μέτρα αν η Ελλάδα φαίνεται ότι δεν τηρεί τους στόχους για τους οποίους έχει δεσμευτεί.

Η πρώτη κάθοδος των δανειστών στην Αθήνα στο πλαίσιο του νέου πλαισίου αναμένεται τον Σεπτέμβριο ενόψει της κατάρτισης του προσχέδιο του Προϋπολογισμού του 2019.

από ημεροδρόμος