ήδη κοντά στα πρόθυρα χρεοκοπίας είναι η εικόνα της λιανικής αγοράς ηλεκτρισμού, στην οποία δραστηριοποιούνται, μαζί με τη ΔΕΗ, 18 συνολικά εταιρείες.
Οι ιδιωτικές εταιρείες απευθύνονται στους καταναλωτές με ελκυστικές προσφορές, τιμολόγια που δεν μπορούν να υποστηρίξουν επί μακρόν και εντυπωσιακές διαφημιστικές καμπάνιες.
Στην αγορά όμως και στις αρμόδιες αρχές (ΡΑΕ και υπουργείο Ενέργειας) είναι διάχυτη η ανησυχία και γίνεται ήδη λόγος για «κανόνια» που θα σκάσουν σύντομα και πιθανής επανεμφάνισης φαινομένων τύπου Energa και Ηellas Power, αν και, όπως επισημαίνουν παράγοντες της αγοράς, το σύστημα είναι πλέον θωρακισμένο και δεν πρόκειται να υπάρξουν οι επιπτώσεις της περιόδου 2011-2012.
Με αυτές τις ανησυχίες συνδέεται, όπως επισημαίνουν στην «Κ» αρμόδιοι παράγοντες, και ο κοστολογικός έλεγχος των εταιρειών προμήθειας που έχει ξεκινήσει η ΡΑΕ.
Μάλιστα, η ΡΑΕ θα καλέσει στο τέλος της εβδομάδας πέντε εταιρείες, καθώς από τους ελέγχους έχει διαπιστώσει πως δεν έχουν αποδώσει στους διαχειριστές του συστήματος (ΔΕΔΔΗΕ και ΑΔΜΗΕ) τα τέλη που έχουν εισπράξει από τους καταναλωτές. Η Αρχή ανησυχεί ότι μπορεί αυτό μπορεί να υποδηλώνει γενικότερη οικονομική αδυναμία.
Σχεδόν το σύνολο των εταιρειών του κλάδου, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων, και με πρώτη τη ΔΕΗ, που διατηρεί μερίδιο 82% (Απρίλιος 2018), εμφανίζουν ζημίες από τη δραστηριότητα της προμήθειας.
Τον ρυθμό στην ανάπτυξη της αγοράς εξακολουθεί να δίνει η ΔΕΗ, η εμπορική πολιτική της οποίας, ως δεσπόζουσας εταιρείας, καθορίζει τις κινήσεις των ανταγωνιστών της.
Η ένταση του ανταγωνισμού που ξεκίνησε λίγο πριν από την πρώτη εφαρμογή των δημοπρασιών ισχύος (ΝΟΜΕ), προ ενάμισι έτους περίπου, στηρίχθηκε στις προσδοκίες των ιδιωτών παρόχων για διασφάλιση μέσω των ΝΟΜΕ φθηνής ενέργειας που θα τους επέτρεπε την προσφορά χαμηλών τιμολογίων στους καταναλωτές ώστε να χτίσουν το χαρτοφυλάκιό τους αποσπώντας πελάτες από τη ΔΕΗ.
Ενόψει αυτής της προοπτικής, στην αγορά της λιανικής εισήλθαν και εταιρείες με κύρια δραστηριότητα σε άλλους κλάδους, εκτός ενέργειας. Ενα μέρος ωστόσο της φθηνής ενέργειας από τα ΝΟΜΕ το εξαφάνισε η περίφημη χρέωση προμηθευτή (ΠΧΕΦΕΛ) που θεσμοθετήθηκε για τον μηδενισμό του ελλείμματος των ΑΠΕ.Η χρέωση αυτή αύξησε σημαντικά τη χονδρική τιμή του ρεύματος για τους προμηθευτές.
Το γεγονός όμως ότι η ΔΕΗ, που είχε και τη μεγαλύτερη επιβάρυνση (περί τα 400 εκατ. για το 2017), δεν το μετακύλισε στην κατανάλωση, υποχρέωσε και τους ιδιώτες να πράξουν το ίδιο, με αποτέλεσμα να συμπιέσουν τα περιθώρια κέρδους τους για να κρατήσουν ανταγωνιστικά τιμολόγια.
Η δεύτερη μεγάλη πίεση ήρθε επίσης από τη ΔΕΗ όταν, για να ανακόψει τον ρυθμό φυγής των καλών πελατών της προς τους ιδιώτες παρόχους, αποφάσισε την έκπτωση του 15% για την εμπρόθεσμη αποπληρωμή των λογαριασμών ρεύματος.
Η εξέλιξη αυτή περιόρισε τη μετακίνηση πελατών από τη ΔΕΗ και «κοκκίνισε» τους ισολογισμούς των περισσοτέρων εταιρειών του κλάδου.
Η κατάσταση αναμένεται να εξελιχθεί επί τα χείρω, καθώς η χονδρική τιμή του ρεύματος έχει πάρει την ανιούσα για δύο λόγους: Ο ένας είναι η αύξηση της τιμής του φυσικού αερίου, που ακολουθεί τις τιμές του πετρελαίου. Ο δεύτερος είναι η αύξηση της τιμής των ρύπων (CO2).
H οριακή τιμή συστήματος, δηλαδή η χονδρεμπορική τιμή του ρεύματος, διαμορφώθηκε τον Μάιο στα 56,3 ευρώ η μεγαβατώρα (μέσος όρος), ενώ για τον Ιούνιο τα συμβόλαια κλείνονται στα 59 ευρώ η μεγαβατώρα.
Οι τιμές των CO2 σε διάστημα τριών μηνών αυξήθηκαν από τα 4-5 ευρώ ο τόνος στα 16 ευρώ ο τόνος και θα συνεχίσουν να αυξάνονται. Αυτό θα ανεβάσει την τιμή εκκίνησης στη νέα δημοπρασία (ΝΟΜΕ) του Ιουλίου και θα οδηγήσει σε αύξηση των τιμών χονδρικής, που οι εταιρείες δεν μπορούν να μετακυλίσουν στους καταναλωτές.
Οι συνθήκες που διαμορφώνονται είναι ιδιαίτερα ασφυκτικές για τις εταιρείες προμήθειας και ειδικότερα για τις μη καθετοποιημένες του κλάδου, οι οποίες βλέπουν την πώλησή τους σε κάποια από τις μεγάλες εταιρείες του κλάδου ως διέξοδο και χτυπούν από τώρα «πόρτες».
Οι «μικροί» προσεγγίζουν τους «μεγάλους»
Η επόμενη ημέρα της λιανικής αγοράς ηλεκτρισμού θα φέρει ανακατατάξεις στην κατεύθυνση της συγκέντρωσης, αντίστοιχες με αυτές που είδαμε κατά τα πρώτα χρόνια ανοίγματος της αγοράς των τηλεπικοινωνιών. Τις μικρότερες πιέσεις δέχονται οι καθετοποιημένες εταιρείες του κλάδου, που περιορίζουν τις απώλειες στη λιανική από τη δραστηριότητα στην παραγωγή. Γι’ αυτό θα αποτελέσουν τους πυρήνες της συγκέντρωσης του κλάδου.
Οι μη καθετοποιημένες μετρούν τις αντοχές τους και η πορεία τους θα εξαρτηθεί από το αν και κατά πόσον οι μέτοχοί τους είναι διατεθειμένοι να τις ενισχύσουν. Οι διεργασίες, πάντως, για εξαγορές έχουν ήδη ξεκινήσει.
Πληροφορίες αναφέρουν ότι η Protergia βρέθηκε πολύ κοντά σε συμφωνία εξαγοράς μικρής εταιρείας, η οποία όμως δεν ολοκληρώθηκε. Σε συζητήσεις με μικρές εταιρείες του κλάδου βρίσκεται σύμφωνα με πληροφορίες και η Μotor Oil, η οποία αναζητεί όχημα για μια δυναμική είσοδο στη λιανική αγορά φυσικού αερίου στο πλαίσιο της στρατηγικής της για επέκταση τόσο στον ηλεκτρισμό όσο και στο φυσικό αέριο.
Οι μικρές εταιρείες έχουν στραμμένο το βλέμμα τους και στις άλλες δύο καθετοποιημένες εταιρείες του κλάδου, Ηρων (ΤΕΡΝΑ) και Εlpedison (EΛΠΕ και Εdison), αλλά και στη ZeniΘ, η οποία εισέρχεται δυναμικά και στην αγορά του ρεύματος με την ακόμη πιο ισχυρή στήριξη της ιταλικής ΕΝΙ.
Στην αγορά είναι έντονη η φημολογία ότι τουλάχιστον δύο μικρές εταιρείες βρίσκονται αυτή τη στιγμή στο «κόκκινο» και ότι είναι θέμα χρόνου το πότε θα «σκάσουν», εξέλιξη που θα τροφοδοτήσει ένα ντόμινο χρεοκοπιών, αφού οι καταναλωτές, όπως έγινε και στην αγορά της κινητής τηλεφωνίας, θα αναζητήσουν καταφύγιο σε πιο αξιόπιστες εταιρείες.
http://www.kathimerini.gr/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Για πες