Εκτέλεση 118 ηρώων στο Μονοδένδρι Λακωνίας - Χάραξαν τη λευτεριά με τη θυσία τους

Στις 23 Οκτώβρη του 1943 οι Γερμανοί κατακτητές και «Ελληνες» κουκουλοφόροι συνεργάτες τους γνωστοί στη Σπάρτη σαν ομάδες Βρεττάκου, που υπέδειξαν τα σπίτια των πατριωτών χτύπησαν τις πόρτες της Σπάρτης και συνέλαβαν
τον ανθό της πόλης – επιστήμονες, επαγγελματίες, εργάτες και αγρότες, 450 το σύνολο, όλοι τους μέλη και στελέχη του ΕΑΜ και του ΚΚΕ. Την άλλη μέρα με 24 καμιόνια τους μετέφεραν στις φυλακές της Τρίπολης.

Και τον άλλο μήνα, στις 26 Νοέμβρη, επέλεξαν 118 και τους εκτέλεσαν στο λοφίσκο, κοντά στην Τρίπολη, στο Μονοδένδρι , σε αντίποινα για το σκοτωμό, σε ενέδρα, πολυάριθμων Γερμανών, από τους αντάρτες του ΕΛΑΣ.

Τα κύρια χαρακτηριστικά αυτής της ομαδικής εκτέλεσης είναι: Μεταξύ των συλληφθέντων ήταν και ο γιατρός κλινικάρχης Χρήστος Καρβούνης. Είχε σπουδάσει στη Γερμανία και στην κλινική του εύποροι και άποροι έβρισκαν την πρέπουσα ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Ακόμα και Γερμανούς εγιάτρευε…

Ο Γερμανός επικεφαλής του εκτελεστικού αποσπάσματος είχε γνώση της προσωπικότητας και της κοινωνικής προβολής του γιατρού, γνώριζε ότι είχε σπουδάσει στη Γερμανία και του πρότεινε να τον εξαιρέσει από την εκτέλεση.

Ομως, ο γιατρός υπέροχα απάντησε: «`Η όλοι ή και εγώ μαζί τους»! Ούτε που άκουσε τις προτροπές των συντρόφων του που του φώναζαν: «Φύγε γιατρέ, φύγε γιατρέ». Στο διάλογο που έγινε μεταξύ Γερμανού και γιατρού, ο Καρβούνης, σε έντονο ύφος, του τόνισε ότι η εκτέλεση αθώων για αντίποινα είναι πράξη βάρβαρη, αντίθετη στο Διεθνές Δίκαιο και τους κανόνες του πολέμου. Τους αποκάλεσε Ούνους, προειδοποιώντας ότι τέτοια εγκλήματα δε θα μείνουν ατιμώρητα. «Μένεα πνέων» ο Γερμανός απ’ αυτήν την περιφρόνηση προς το θάνατο, την πατριωτική γιγάντωση και το δριμύ «κατηγορώ» του ήρωα γιατρού, τον εκτέλεσε με το περίστροφό του.

Αυτή η αυτοθυσία του Χρήστου Καρβούνη, ισάξια αυτής του Σουκατζίδη, πρέπει να μνημονεύεται. Ισως και κάτι παραπάνω. Ο γιατρός δε θα ανταλλασσόταν με άλλον, αλλά, επιπρόσθετα, αυτός ζήτησε τη μη εκτέλεση όλων για να δεχτεί να του χαρίσουν τη δική του ζωή.

Δεύτερο χαρακτηριστικό γνώρισμα αυτού του ομαδικού γερμανοταγματασφαλίτικου εγκλήματος είναι ότι τουφεκίστηκαν 19 αδέλφια και δυο πατεράδες τους… Συγκεκριμένα, τα 4 αδέλφια Δημοσθένης, Ιωάννης, Σωκράτης, Παρασκευάς Τζιβανόπουλοι. Τα 3 αδέλφια Δημήτρης, Ζαχαρίας, Ιωάννης Αλεμαγγίδης, ο πατέρας Ευάγγελος και οι δυο γιοι του Νικόλαος και Εμμανουήλ Παπαστάθης, τα 2 αδέλφια Παναγιώτης και Γεώργιος Μπλάθρας,ο πατέρας Κεχαγιάς Νικόλαος και τα δυο του παιδιά Ηλίας και Ευάγγελος, τα 2 αδέλφια Γεώργιος και Δημήτριος Σταυράκος, τα 2 αδέλφια Παναγιώτης και Σαράντος Ανδριτσάκης, τα 2 αδέλφια Λεωνίδας και Αντώνιος Τριήρης.

Για την τραγική ηρωική μάνα την Τζιβανοπουλίνα, θα γράψει το 1969 ο εξόριστος στο Παρθένι Λέρου ποιητής Σταύρος Ψιμογέρακας:

«Τους έπεσα γονατιστή, τους φίλησα τα πόδια, από τα 4 παιδιά να αφήσουνε το ένα, και οι προδότες μου ‘πανε, έμπα και διάλεξέ το.

– Ποια σκύλα μάνα είναι αυτή που τα παιδιά διαλέγει/ να κάμει βήμα στο σωρό/ να μπει και να διαλέξει;/ Ποιόνε να αφήσω στο σωρό/ και ποιο να διαφεντέψω;/ το πρωτοπαίδι ή το στερνό; το δεύτερο ή το τρίτο; εγώ δεν ξεδιαλέγω/ πάρτε τους και τους τέσσερις/ χαλάλι της πατρίδας/ της Λευτεριάς της ακριβής να γίνουν ηλιαχτίδα».

https://atexnos.gr/