Συντάκτης: Ντίνα Ιωακειμίδου
Το Μητροπολιτικό Πάρκο Γουδή συνιστά σήμερα τον μοναδικό μεγάλο ελεύθερο δημόσιο χώρο στην Αθήνα, η οποία διαθέτει τη χαμηλότερη αναλογία πρασίνου ανά κάτοικο ανάμεσα στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες.
Μόλις 2,5 τ.μ. όταν το διεθνές όριο για επιβίωση προσδιορίζεται άνω των 10 τ.μ.
Σε αυτόν τον χώρο λοιπόν ο πρωθυπουργός και ο δήμαρχος Αθηναίων εξήγγειλαν τον περασμένο Μάρτιο τη δημιουργία γηπέδου για τον Παναθηναϊκό συνολικής χωρητικότητας 35.000 θέσεων και με χρηματοδότηση κατά 60% από την Alpha Bank.
Εκεί θα δούμε, εφόσον τα σχέδια υλοποιηθούν, στο φυτώριο του Δήμου Αθηναίων που διασχίζει ο Ιλισός και στον περιβάλλοντα χώρο τεσσάρων νοσοκομείων να υψώνονται και τεράστια εμπορικά κέντρα.
Εξάλλου τι απουσιάζει από την πολύπαθη πρωτεύουσα; Ενα ακόμη εμπορικό κέντρο και όχι η απόδοση της δημόσιας γης στους κατοίκους της.
Τέλη Φεβρουαρίου του τρέχοντος έτους η Επιτροπή Αγώνα για το Μητροπολιτικό Πάρκο Γουδή απέστειλε προς τον πρωθυπουργό την ακόλουθη επιστολή:
Κύριε Πρωθυπουργέ,
Η έκταση Γουδή περίπου 4.000 στρεμμάτων είναι μια περιοχή η οποία έχει διατηρήσει σε μεγάλο βαθμό τη φυσικότητά της και συνδέει το οικοσύστημα του Υμηττού με τον αστικό ιστό.
Είναι ζωτικής σημασίας για το Λεκανοπέδιο Αττικής η ολοκλήρωση της θεσμοθέτησης και διαμόρφωσης της έκτασης αυτής σε μητροπολιτικό πάρκο ώστε να αυξηθεί το πράσινο σε όφελος των πολιτών της Αθήνας, η οποία διαθέτει το χαμηλότερο ανά κάτοικο πράσινο ανάμεσα στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες...
Διάφοροι δημόσιοι και ιδιωτικοί φορείς διεκδίκησαν στο παρελθόν αλλά συνεχίζουν και σήμερα να διεκδικούν μέρος της έκτασης Γουδή και στην περιοχή του όρους Υμηττού και ξεκίνησαν σωρεία αιτήσεων ακύρωσης του Π.Δ. στο ΣτΕ με πρόσχημα "την προστασία του περιβάλλοντος"...
Το ΣτΕ συνεδριάζει στις 10.3.2017 και υπάρχει πολύ σοβαρό ενδεχόμενο να ακυρωθεί το ισχύον Π.Δ.
Στη συνάντηση που είχαμε με τον υπουργό Περιβάλλοντος κ. Π. Σκουρλέτη τού εκθέσαμε τις απόψεις μας και ο ίδιος δεσμεύτηκε ότι οι υπηρεσίες του υπουργείου θα λειτουργήσουν συντονισμένα προκειμένου να αντιμετωπισθούν αποτελεσματικά τα εκκρεμή ζητήματα για να προχωρήσει ο σχεδιασμός και να δικαιωθούν οι αγώνες δεκαετιών από πολίτες και κινήματα που υπερασπίστηκαν την περιοχή και την προοπτική της ως ενός χώρου πρασίνου και δημιουργίας.
Δυστυχώς όμως νέα αιτήματα υπάρχουν για κατασκευές στο πάρκο καθώς και διεκδικήσεις από τον στρατό και την αστυνομία. Ιδιώτες συνεχίζουν να οικειοποιούνται μέρος του πάρκου για χώρο στάθμευσης αυτοκινήτων, κτίριο του στρατού στο πάρκο έχει ενοικιαστεί για σκοποβολή, τα γραφεία της ΕΠΟ παραμένουν στο πάρκο, η απόφαση του ΣτΕ (1970/2012) η οποία έκρινε παράνομες τις οικοδομικές εργασίες για το Μπάντμιντον δεν εφαρμόζεται, ενώ η ΕΤΑΔ ζητά τη μόνιμη παραμονή του.
Είναι σίγουρο ότι κάτω από αυτές τις συνθήκες είναι αδύνατον να υπάρξει και να λειτουργήσει το ΜΠΓ και ότι χρειάζεται κεντρική παρέμβαση για να αντιμετωπισθούν τα παραπάνω προβλήματα, τα οποία απορρέουν από το πολυσύνθετο ιδιοκτησιακό καθεστώς που διέπει την έκταση Γουδή.
Κύριε Πρωθυπουργέ,
Είναι ευτύχημα ότι η συντριπτική πλειονότητα της έκτασης του ΜΠΓ ανήκει σε δημόσιους φορείς όπως ο στρατός, η αστυνομία, διάφορα υπουργεία.
Υπάρχουν όλες οι προϋποθέσεις για να θεσμοθετηθεί και να υλοποιηθεί το ΜΠΓ. Πολιτική βούληση χρειάζεται, την οποία πιστεύουμε ότι έχετε.
Δεν πρέπει να χαθεί αυτός ο χώρος, είναι αίτημα γενεών. Ο υπάρχων ακόμη αδόμητος χώρος στου Γουδή είναι ο μεγαλύτερος ελεύθερος χώρος ο οποίος υπάρχει σήμερα στην Αττική.
Το ΜΠΓ θα δώσει ανάσα ζωής στους πολίτες της Αθήνας και του Λεκανοπεδίου Αττικής.
Είναι αίτημα όλων μας να ολοκληρωθεί η θεσμοθέτηση και να υλοποιηθεί το ΜΠΓ. Το χρωστάμε στους εαυτούς μας και στις μελλοντικές γενιές».
Η απάντηση ήρθε ταχύτατα, λίγες μόνο ημέρες μετά, όταν στις 16 Μαρτίου ο πρωθυπουργός σε κοινή εμφάνιση με τον δήμαρχο Αθηναίων Γ. Καμίνη εξαγγέλλει την κατασκευή γηπέδου της ΠΑΕ Παναθηναϊκός εντός του πάρκου ανασύροντας σκελετούς από την ντουλάπα.
Ενα σχέδιο εν ολίγοις που είχε δρομολογηθεί επί Ν.Δ. και υπουργίας του Γ. Σουφλιά, προβλέποντας παράλληλα και τη δημιουργία νέων αυτοκινητόδρομων στον Υμηττό ως επέκταση της Αττικής οδού.
Σχέδια που ουδέποτε υλοποιήθηκαν χάρη στις δυναμικές κινητοποιήσεις και τους αγώνες των κατοίκων.
«Θα το γράψω όσο πιο ψύχραιμα μπορώ», σημειώνει στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης την επόμενη ημέρα της εξαγγελίας ο Ν. Μπελαβίλας, αναπληρωτής καθηγητής ΕΜΠ, διευθυντής του Εργαστηρίου Αρχιτεκτονικής και ένας εκ των πρωταγωνιστών για τη θεσμοθέτηση του μητροπολιτικού πάρκου.
«Το στάδιο του Παναθηναϊκού δεν χωράει στου Γουδή:
1. Γιατί βρίσκεται σε απόλυτη επαφή με τα μεγάλα νοσοκομεία.
2 Γιατί βρίσκεται σε άμεση επαφή με την Πολυτεχνειούπολη Ζωγράφου.
3. Γιατί βρίσκεται εντός της Β' Ζώνης Προστασίας Υμηττού.
4.Γιατί διαλύει μια μεγάλη περιοχή αμιγούς κατοικίας όπως είναι του Παπάγου.
5 Γιατί βρίσκεται εντός του Μητροπολιτικού Πάρκου Γουδή.
6. Γιατί προκειμένου να κατασκευαστεί θα καταστραφούν εκατοντάδες στρέμματα υψηλού πρασίνου, συμπεριλαμβανομένης της κοίτης του Ιλισού...
Τι θα κάνετε, καλοί σύντροφοι της κυβέρνησης και της Περιφέρειας Αττικής, με τους στρατιωτικούς, τους νοσοκομειακούς, οι οποίοι θα τινάξουν τέτοια απόφαση στον αέρα στο πρώτο δικαστήριο που θα προσφύγουν;
Τι θα κάνετε με το ΣτΕ και το Ρυθμιστικό Σχέδιο Αθήνας που θα πρέπει να ακυρώσετε;
Ετοιμάζεστε να ανοίξετε μια πληγή ανάλογη με αυτήν που με αβάσταχτη ελαφρότητα άνοιξε πριν από 13 χρόνια η ΑΕΚ μαζί με την τότε κυβέρνηση στη Ν. Φιλαδέλφεια.
Καμία τρόικα δεν μας πιέζει γι' αυτό, κανένα Μνημόνιο δεν έχει προαπαιτούμενο την καταστροφή του ΜΠΓ ούτε των Ζωνών Προστασίας Υμηττού.
Δεν υπάρχει καμία δικαιολογία γι' αυτή την κίνηση που με περισσή ρηχότητα και άγνοια κινδύνου πάτε να δημοσιοποιήσετε σήμερα...».
Αποψιλώστε τον Υμηττό, διαλύστε το Πάρκο Γουδή
Ο Π.Ζήκας από τη Διαδημοτική Επιτροπή για την Προστασία του Υμηττού
Η αγανάκτηση, η πίκρα και η αποφασιστικότητα εναλλάσσονται κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης παρέμβασης που διοργάνωσαν η Επιτροπή Αγώνα για το Μητροπολιτικό Πάρκο Γουδή και η Διαδημοτική Επιτροπή για την Προστασία του Υμηττού, στο δημαρχείο Χολαργού στις 4 Απριλίου.
«Του Γουδή αποτελεί ένα μέρος της συνολικότερης περίπτωσης του Υμηττού. Τα δύο ζητήματα συνδέονται άρρηκτα», σημείωσε εκ μέρους της Διαδημοτικής Επιτροπής για την Προστασία του Υμηττού ο Περικλής Ζήκας.
Οπως χαρακτηριστικά αναφέρει στο υπόμνημά της προς το ΣτΕ η Διαδημοτική Επιτροπή:
«[...]ο Υμηττός εδώ και αρκετές δεκαετίες βρίσκεται στο επίκεντρο μιας συνολικής και γενικευμένης επίθεσης που στοχεύει στην εξαφάνιση του δημόσιου και δασικού χαρακτήρα του.
Ιδιώτες, Εκκλησία, κρατικοί φορείς και ΟΤΑ καταπατούν συστηματικά εκτεταμένες εκτάσεις του βουνού, χτίζουν αυθαίρετα κτίσματα, μεθοδεύουν δραστηριότητες που έχουν αποτέλεσμα την αλλοίωση της φυσιογνωμίας του, ενώ οι αλλεπάλληλες πυρκαγιές και εμπρησμοί οδηγούν στη ραγδαία συρρίκνωση των δασικών εκτάσεων».
Το 1945 ο Υμηττός ήταν ένα γυμνό βουνό που είχε υλοτομηθεί για τις ανάγκες των κατοίκων της κατοχικής Αθήνας ενώ οι Γερμανοί είχαν φροντίσει να κόψουν τα δέντρα προκειμένου το βουνό να μην αποτελέσει καταφύγιο των ανταρτών.
Το 1960 η εικόνα του βουνού αλλάζει με την οικιστική επέκταση που καταγράφεται.
Το 1972 η οικιστική επέκταση συνεχίζεται ακάθεκτη στο βουνό.
Το 1978 επιχειρείται με το Π.Δ. η ανακοπή της επέκτασης, ενώ παρέχεται η δυνατότητα κατασκευής κτιριακών εγκαταστάσεων για κοινωφελή έργα στη Β' Ζώνη. Κάπως έτσι, μεταξύ άλλων, χτίστηκαν περίπου 2.000 βίλες που αδειοδοτούνταν ως «πολιτιστικές εγκαταστάσεις» και «αναψυκτήρια».
Το Π.Δ. του 2011 καθορίζει το νέο πλαίσιο προστασίας του Υμηττού επεκτείνοντας κατά 17.000 στρέμματα τη Ζώνη Α' απόλυτης προστασίας του.
Εξέλιξη που ουδόλως ενθουσίασε σειρά καταπατητών του βουνού καθώς και τους δημάρχους όμορων δήμων (Κορωπίου, Παιανίας-Γλυκών Νερών, Βάρης-Βούλας-Βουλιαγμένης, Γλυφάδας, Ηλιούπολης) που με προσφυγή τους το 2013 ζητούν αίτηση ακύρωσης του Π.Δ. επικαλούμενοι εντελώς προσχηματικά την προστασία του περιβάλλοντος.
Στην πραγματικότητα διεκδικούν τη νομιμοποίηση αυθαίρετων περιοχών, την προσθήκη νέων χρήσεων γης και κατά βάση τη συρρίκνωση της Ζώνης Α' απόλυτης προστασίας του βουνού.
Το ΣτΕ θέτει ερώτημα προς το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, το οποίο αποφαίνεται ότι απαιτείται στρατηγική μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων.
Η μελέτη ανατίθεται τον Ιούλιο του 2016, ενώ η αίτηση ακύρωσης του Π.Δ. του 2011 εκδικάζεται τον περασμένο Μάρτιο από το ΣτΕ.
«Είναι απολύτως βέβαιο ότι το Π.Δ. θα ακυρωθεί θέτοντας σε βαθύτατο κίνδυνο τον Υμηττό. Η μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων πάγωσε μετά και την εξαγγελία του πρωθυπουργού για την κατασκευή γηπέδου καθώς κάτι τέτοιο δεν προβλεπόταν με αποτέλεσμα η εταιρεία που έχει αναλάβει τη μελέτη να ζητά οδηγίες από το πρωθυπουργικό γραφείο για το τι πρέπει να πράξουν», καταλήγει την περιγραφή του ο κ. Ζήκας.
Με δυο λόγια το καθεστώς προστασίας του λεηλατημένου Υμηττού θα καταρριφθεί επειδή η περιβόητη μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων ουδέποτε, ως φαίνεται, θα ολοκληρωθεί.
Υμηττός 2016: Ασφυκτιά από τον αστικό ιστό και το περισσότερο πράσινο που διαθέτει εντοπίζεται στο Πάρκο Γουδή.
«Το γήπεδο που σχεδιάζεται επί της λεωφόρου Κατεχάκη θα κόψει τον χώρο του πάρκου στη μέση. Βρίσκεται δίπλα σε νοσοκομεία. Ο Υμηττός κινδυνεύει...», προσπαθεί να ολοκληρώσει την παρέμβασή του ο κ. Ζήκας.
Φωνές θυμωμένες υψώνονται μέσα στην κατάμεστη αίθουσα.
Το ελάχιστο πράσινο της Αθήνας κινδυνεύει.
Τα επιχειρηματικά συμφέροντα προελαύνουν...
Εμπορικό κέντρο
Η κατασκευή του γηπέδου χωροθετείται πίσω από το ΓΝΑ στην καρδιά της έκτασης Γουδή και μάλιστα στον περιβάλλοντα χώρο τεσσάρων νοσοκομείων.
Προβλέπεται δε να έχει 35.000 θέσεις, ενώ τη χρηματοδότησή του θα καλύψει σε ποσοστό 60% η Alpha Bank.
«Μήπως τώρα αρχίζει να ξετυλίγεται λίγο λίγο το κουβάρι;», διερωτάται η Νίκη Βαφείδη εκ μέρους της Επιτροπής Αγώνα για το Μητροπολιτικό Πάρκο Γουδή.
«Αν μάλιστα λάβουμε υπόψη και τα υποστηρικτικά κτίρια, που πάντα υπάρχουν δίπλα σε κάθε τέτοιου μεγέθους εγκατάσταση και πάνε πακέτο με τον αθλητισμό-εμπόρευμα της ΠΑΕ, τότε μιλάμε κυριολεκτικά για ένα κρεσέντο τσιμεντοποίησης και περιβαλλοντικής καταστροφής. Η κατασκευή ενός γηπέδου τέτοιων προδιαγραφών συνεπάγεται οπωσδήποτε εκτεταμένες εκχερσώσεις, καταστροφή πολύτιμης βλάστησης στον πυρήνα του πάρκου, κατασκευή δρόμων, κυκλοφοριακό χάος και απίστευτη ηχορύπανση», προσθέτει στην παρέμβασή της η κ. Βαφείδη.
Ομως θα είναι τόσο εύκολο αυτό το εγχείρημα;
«Για να επιβληθούν τέτοιοι σχεδιασμοί», πρόσθεσε η κ. Βαφείδη, «πρέπει να ανατραπούν οι διατάξεις του άρθρου 24 παρ. 1 και 2 του Συντάγματος με το οποίο έχει αναχθεί σε συνταγματικά προστατευόμενη αξία το οικιστικό και πολιτιστικό περιβάλλον.
»Πρέπει να ανατραπεί ο Ν. 732/1977 με τον οποίο παραχωρήθηκε η επίμαχη έκταση με σκοπό τη δημιουργία χώρου πρασίνου, άλσους. Με το Ρυθμιστικό Σχέδιο της Αθήνας του 1985 είχε προβλεφθεί υπερτοπικής σημασίας χώρος αναψυχής και πρασίνου στην έκταση των Δήμων Ζωγράφου και Αθηναίων, ενώ με το Π.Δ. 187/2011 θεσμοθετήθηκαν οι στόχοι και οι αρχές σχεδιασμού των Ζωνών Μητροπολιτικών Πάρκων Γουδή-Ιλισίων. Με το νέο Ρυθμιστικό Σχέδιο της Αθήνας το 2014 (Ν. 4277) η υλοποίηση του ΜΠΓ εντάσσεται στις προτεραιότητες από περιβαλλοντική, κοινωνική και αναπτυξιακή άποψη».
Επομένως, όπως κατέληξε στην παρέμβασή της η εκπρόσωπος της Επιτροπής Αγώνα, «η πραγματικότητα σημαδεύεται από την καθ' υπαγόρευση των επιχειρηματικών ομίλων προώθηση των αναδιαρθρώσεων, που στην περίπτωση της δημόσιας γης έχουν επιδίωξη τη διέξοδο των σωρευμένων και λιμναζόντων κεφαλαίων τους. Αυτό μπορεί κάλλιστα να λειτουργήσει σαν συναγερμός».
Και αυτό καθώς, όπως τόνισε από την πλευρά του ο πρόεδρος του Συλλόγου Αρχιτεκτόνων Αττικής, Αντώνης Μαούνης, «η καταστρατήγηση των τελευταίων αγαθών που έχουν διασωθεί γίνεται με όρους υφαρπαγής» ή όπως το έθεσε ο γνωστός δικηγόρος Κώστας Παπαδάκης, «το θέμα δεν είναι το γήπεδο, αλλά το εμπορικό κέντρο που θα χτιστεί».
«Είμαστε ολόψυχα δίπλα σας. Εμείς δεν έχουμε καταφέρει να συνεδριάσουμε ως σύλλογος καθώς πολιορκούμαστε από τον οπαδικό στρατό του Μελισσανίδη. Οι οπαδικοί στρατοί συμπεριφέρονται με μεθόδους νεοναζιστικής συμμορίας. Ενας στρατός κατοχής ελέγχει κάθε πτυχή της ζωής στην πόλη καθιστώντας αφόρητη την καθημερινή μας ζωή...», η κραυγή αγωνίας της Λαϊκής Συνέλευσης Ν. Φιλαδέλφειας την οποία εκφράζουν οι Λάμπης Κατσιάπης και Σταύρος Φωκαεύς.
Χαιρετισμό στην εκδήλωση απηύθυναν επίσης ο Τομέας Χωροταξίας Πολεοδομίας του ΕΜΠ, ο δήμαρχος Χολαργού-Παπάγου Ηλίας Αποστολόπουλος, ο Σύλλογος Μηχανικών Δημοσίου και άλλοι.
Αυτό με το γαλάζιο χρώμα είναι ο Ιλισός
Στην ερώτηση που είχε καταθέσει για το Μητροπολιτικό Πάρκο Γουδή προς τους συναρμόδιους υπουργούς το 2010 ο Αλ. Τσίπρας σημείωνε χαρακτηριστικά:
«Η ανάδειξη του θέματος (σ.σ. του πάρκου) από τη γέννησή του έως σήμερα έχει γίνει με πρωτοβουλίες των κατοίκων των όμορων δήμων.
Από την πρώτη κατάληψη του χώρου το 1975 από κατοίκους του Δήμου Ζωγράφου, γεγονός που οδήγησε στην ψήφιση του νόμου του 1977, έως τις σημερινές επιτροπές κατοίκων.
Η συνεχής δράση τους έχει αναδείξει πτυχές του ζητήματος που αποδεικνύουν ότι στου Γουδή εδώ και 32 χρόνια με ευθύνη όλων των κυβερνήσεων εκτυλίσσεται μια συστηματική ιστορία κωλυσιεργίας και αντιφατικών χωροθετήσεων από μέρους της πολιτείας με στόχο την αναίρεση της προοπτικής του μητροπολιτικού πάρκου».
Αυτός ο χώρος συνολικής έκτασης 4.000 στρεμμάτων είναι τόπος «δύο σημαντικών στοιχείων της τοπιογραφίας της Αθήνας που συνδέονται μεταξύ τους γεωγραφικά, του Υμηττού και του Ιλισού.
Στοιχείων μυθοποιημένων στη συλλογική συνείδηση, πολλαπλά όμως κακοποιημένων στην πραγματικότητα.
Εν τούτοις με αντιστάσεις αξιοσημείωτες με αποτέλεσμα ακόμη και σήμερα να διατηρούνται σημαντικά φυσικά στοιχεία», όπως σημείωνε για το πάρκο η ερευνητική ομάδα του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου.
Και μην μπερδεύεστε, όπως με θυμό επισήμανε ο κ Μπελαβίλας:
«Το γήπεδο προτείνεται να κατασκευαστεί στη μέση δεξιά της Κατεχάκη, στον μεγάλο χώρο πρασίνου, φυτώριο σήμερα του Δ. Αθηναίων, που τον διασχίζει διαγώνια με γαλάζιο χρώμα ο Ιλισός».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Για πες