Το κάψιμο του Αγίου Βλασίου Αγρινίου από τους Γερμανούς το '44:Αμνησία…αντί αποζημιώσεων;

Η καμμένη εκκλησία από τους Γερμανούς στον Άγιο Βλάση το 1944. Την φωτό διέσωσε διαδικτυακά ο Βασίλης Σπυρέλης (viva.pblogs.gr)

Τον Αύγουστο τον θυμόμαστε για πολιτιστικές εκδηλώσεις. Ελάχιστοι όμως θυμούνται το κάψιμο χωριών από τους Γερμανούς το 1944 και μάλιστα περισσότερο της μιας φοράς . Μιλάμε για τις περιπτώσεις του Αγίου Βλασίου και της Χούνης, όπου βλέπετε στη φωτό την καμμένη εκκλησία του Αγίου Βλασίου που καταστράφηκε ολοσχερώς.

Το άρθρο δεν είναι ιστορικό , θα αναφερθεί μεν εν ολίγοις στα ιστορικά γεγονότα αλλά κυρίως θα σταθεί στο γεγονός ως χαρακτηριστικό παράδειγμα ιστορικής αμνησίας στο Αγρίνιο και την Αιτωλοακαρνανία τη στιγμή που στο Δίστομο και αλλού όχι μόνο το θυμούνται αλλά διεκδικούν και αποζημιώσεις.

ΤΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ

Αύγουστος 1944. Σε λιγότερο από ένα μήνα οι Γερμανοί θα εγκατέλειπαν τη Δυτική Ελλάδα. Έπρεπε να διασφαλίσουν την ασφαλή αποχώρηση τους. Στρατηγικά λοιπόν επέλεξαν τις εκκαθαριστικές επιχειρήσεις σε σημεία όπου θεωρούσαν κρυσφύγετα αντιστασιακών . 

Δεν έλειψε όμως και η λογική αντεκδίκησης σε μέρη όπου θεωρούνταν “φιλικά” προς την αντίσταση. Ένα από αυτά ήταν ο Άγιος Βλάσης. Στις 6 Αυγούστου του 1944 για τρίτη φορά οι Γερμανοί που έδρευαν στο Αγρίνιο εφορμούν στον Άγιο Βλάση και τη Χούνη καταστρέφοντας τον ολοσχερώς,σκοτώνοντας όποιον έβρισκαν στα σπίτια. ( Δεν είναι ακριβής ο αριθμός των νεκρών). Ο Άγιος Βλάσης κεφαλοχώρι της εποχής,  καταστράφηκε ολοσχερώς, εκατοντάδες σπίτια και οι εκκλησίες κάηκαν.  

Τις εικόνες βιβλικής καταστροφής  περιγράφουν αποσπάσματα μαρτυριών που είναι στη διάθεση του γραφόντος:

“Κ.Μ. ”Εγώ δεν είδα τους Γερμανούς. Είδα όμως να καίγεται ο Άγιος Βλάσης. Μια ομίχλη έβλεπα. Τίποτε άλλο. Δεν αφήσανε τίποτε. Κάψανε τις εκκλησίες. Μέχρι και τον Προφήτη Ηλία, πάνω στο βουνό. Εμείς ήμασταν πολλά παιδιά μαζεμένα εκεί. Πηγαίναμε το καλοκαίρι μόλις τελείωναν τα σχολεία. Ήμουνα εκεί. «Καίγεται ο Άγιος Βλάσης» είπαν. Δεν φαινότανε τίποτε. Ένα εικοσιτετράωρο ολόκληρο. Μετά άρχισε να φέγγει, να ξεσυννεφιάζει. Έγινε το χωριό αποκαΐδια. Το ’44.”

Ι.Ζ. ”Αφού άκουσε ότι έρχονται οι Γερμανοί, κρύφτηκε μες το λόγγο εκεί. Εμείς εφύγαμε κατ’ εδώ, και πήγαμε απέναντι και μετά που είπαν ότι έληξε, φύγαν αυτοί, γυρίσαμε πάλι. Νύχτα. Κάνουμε απάν’ εγώ κι η μάνα μου για παρέα μ’ είχε – και μόλις πάμε εκεί, ακόμη δεν είχε καεί, δηλαδή η παράγκα που είχαμε εμείς ήταν πέρα, μέσα στο λόγγο, είχαμε αλεύρι, τέτοια πράγματα. Ό,τι είχαμε τυριά κλπ., τα ‘χαμε έξω, πεταμένα στο λόγγο. Και πάμε να πάρουμε στο λόγγο, μόλις φτάνουμε ακούμε μια ριπή. Ευτυχώς που δεν μας πήρε καμιά σφαίρα!”

Ι.Ζ.: Μετά … Πήγαμε πιο κατ’, και κάναμε μια ταράτσα με χώμα. Έκοβα τα έλατα με τον πατέρα μου, είχε μια κόφτρα, αυτός απ’ τη μια μεριά, κι εγώ απ’ την άλλη. Μετά χτίσαμε λίγο τοίχο, ξυλότοιχος, και βάλαμε αυτά για σκεπή από παν’, εβάναμε τα ξύλα, εβάναμε τέτοια, και πετάγαμε χώμα. Και το πατάγαμε, και στέριωνε. Εκεί κάτσαμε.

“Φ.Κ. Έκοψαν τα γένια του ….του Ιερέα με χαντζάρι, στον Άγιο Βλάσιο”

Η ΑΜΝΗΣΙΑ

Η ολοσχερής καταστροφή μιας περιοχής αποτυπώθηκε στην παρακάτω φωτό. Σίγουρα προκαλεί απορίες η κακή ποιότητα της. Την ίδια απορία είχαμε και εμείς όταν την αναζητήσαμε στα δημοτικές υπηρεσίες που λειτουργούν στον Άγιο Βλάση. Δυστυχώς μέχρι την ώρα που γράφτηκε το άρθρο δεν βρέθηκε. Αλήθεια τόσο πολύ “ξεχάστηκε” αυτό το γεγονός ώστε να μην είναι είναι εύκολη η ανεύρεση της. Σημειωτέρον κάτω από αυτή υπάρχουν και τα λόγια κάποιου Μάλαινου που τη διέσωσε.

Σε παλαιότερη βέβαια έκθεση το ντοκουμέντο αυτό υπήρχε όπως αποδεικνύεται.. Ο μικρός που την κοιτά ούτε βέβαια τα επόμενα χρόνια δεν είδε καμιά επίσημη γιορτή, καμιά απόδοση τιμών καμία εκδήλωση για το γεγονός αυτό. Ό,τι άκουσε μόνο από τον παππού του και τη γιαγιά του.

ΝΑ ΚΑΘΙΕΡΩΘΟΥΝ ΓΙΟΡΤΕΣ ΜΝΗΜΗΣ

Για την αμνησία πολλές οι ευθύνες, δεν καταλογίζουμε στην προκειμένη περίπτωση δόλο. Προφανώς από τη στιγμή που δεν έχει γίνει τίποτα να θεωρηθεί γραφικότητα η απαίτηση αποζημιώσεων,όπως κάνει το Δίστομο και άλλοι μαρτυρικοί τόποι στην Ελλάδα.  

Εκείνο όμως που μπορεί να γίνει είναι η καθιέρωση γιορτών μνήμης έστω και απλών τον μήνα Αύγουστο. Και θα υπάρξουν πρωτοβουλίες προς αυτή την κατεύθυνση. Αυτό είναι ένα ζήτημα που αφορά πολλές περιοχές του Αγρινίου και της Αιτωλοακαρνανίας, γιατί υπάρχουν πολλοί μαρτυρικοί τόποι και η μνήμη ΠΡΕΠΕΙ να ενεργοποιηθεί και για να διασφαλίζει τις απαιτήσεις του σήμερα…

Λ.Υ.

http://www.agrinionews.gr/