Κυριακή 13 Οκτωβρίου 2013

Οι γεωργοί της πόλης


Γράφει η Ηλιάνα Κουλαρμάνη
Μια νέα τάση για τα ελληνικά δεδομένα έχει κάνει την εμφάνισή στην Αττική: ολοένα και περισσότεροι κάτοικοι υιοθετούν το μοντέλο «από την παραγωγή στην κατανάλωση».Καλλιεργούν «αστικούς λαχανόκηπους» δίνοντας μια εναλλακτική διέξοδο στο πρόβλημα της σίτισης που η επίμονη κρίση έχει δημιουργήσει.
Τι είναι οι Αστικοί Λαχανόκηποι

Αστικοί ή Δημοτικοί λαχανόκηποι είναι μικρά τεμάχια γης παραχωρημένα εκ μέρους των Δήμων σε κατοίκους, για να δημιουργήσουν περιβόλια και να τα καλλιεργήσουν παράγοντας τα δικά τους αγροτικά προϊόντα. Οι δικαιούχοι επιλέγονται βάση κοινωνικών κριτηρίων, με τους άνεργους, άπορους και χαμηλοσυνταξιούχους να βρίσκονται στην κορυφή της λίστας προτεραιότητας.
Η Αντιδήμαρχος Περιβλάλλοντος και Ποιότητας Ζωής Δήμου Αγίου Δημητρίου,  Κατερίνα Ασημακοπούλου μας εξηγεί: «Οι Δημοτικοί Λαχανόκηποι είναι έργο το οποίο ξεκίνησε στην πόλη μας από το μηδέν. Ο χώρος προϋπήρχε, ανήκε στο Δήμο μας και μάλιστα ήταν αρκετά υποβαθμισμένος. Δώσαμε λοιπόν μια νέα ευκαιρία στο κομμάτι αυτό της δημοτικής γης, κάνοντας μελέτη, καθαρίζοντας το και αξιοποιώντας το με τον καλύτερο δυνατό τρόπο»
 1
Μια έκταση 2,5 στρεμμάτων στη συμβολή των οδών Εθνομαρτύρων και Κουντουριώτη στην  περιοχή του Ασυρμάτου, διαμορφώθηκε σε 45 τεμάχια, 30-40τμ περίπου το καθένα.
Η οικονομική κρίση και τα φαινόμενα της κοινωνικής και οικονομικής αποστέρησης που τη συνοδεύουν βιώνονται πιο έντονα στις πόλεις. Η επίμονη οικονομική κρίση, οι περικοπές στις κοινωνικές παροχές δημιούργησαν ανησυχητικά φαινόμενα φτωχοποίησης των νοικοκυριών. Η διανομή αγροτεμαχίων εκ μέρους του Δήμου Αγ.Δημητρίου έχει ως στόχο τη διευκόλυνση των πολιτών που αντιμετωπίζουν δύσκολες στιγμές λόγω κρίσης. Οι καλλιεργητές αντί να επισκέπτονται το μανάβικο για να ψωνίσουν, καλύπτουν τις ανάγκες τους σε λαχανικά από τη δική τους παραγωγή.
2
«Η κόρη μου, ο σύζυγος και ο γιός μου είναι όλοι άνεργοι. Φροντίζω για τρεις οικογένειες: τη δική μου , του γιού μου και τα ανίψια μου, που είναι μόνα τους. Ο κήπος βοηθάει πάρα πολύ. Οι τιμές στα καταστήματα είναι ανεβασμένες, αλλά φέτος δε χρειάστηκε να αγοράσω σχεδόν τίποτα..ούτε πιπεριές, ούτε αγγουράκια…» -Νικολέττα Γαβαλά, δικαιούχος δημοτικού λαχανόκηπου
 3
Ο κ. Περικλής Φειδερόπουλος είναι χαμηλοσυνταξιούχος και ανήκει σε αυτούς που δόθηκε προτεραιότητα όταν διανεμήθηκε η γη από το Δήμο. «Φέτος έβγαλα πολλά κιλά ντομάτες. Κράτησα για εμένα και μοιράζω και στον κόσμο που έχει ανάγκη. Είναι οικογένειες που δεν έχουν να φάνε»
Η καλλιέργεια είναι αποκλειστικά Βιολογική, όπως ορίζεται  από τον «Κανονισμό Λειτουργίας των Λαχανόκηπων». Οι καλλιεργητές υπέγραψαν τους όρους κατά την παραλαβή του περιβολιού τους.
Ο κ.Μάκης Καπλανίδης, είναι άνεργος εδώ και 1,5 χρόνο. Κάθε μέρα βάζει τις γαλότσες του, παίρνει τα εργαλεία του  και ξεκινάει τη δουλειά στον κήπο που του έχει παραχωρηθεί. «Δεν είναι εύκολο, γιατί δεν είχα γνώσεις και έπρεπε να διαβάσω. Ακολουθώ τις οδηγίες της γεωπόνου του Δήμου που μας συμβουλεύει»
Στην Ελλάδα τα 3 τελευταία χρόνια έχουν δημιουργηθεί αρκετά δημοτικά αγροκήπια τα οποία καλλιεργούνται από πολίτες  των οποίων τα εισοδήματα έχουν «ψαλιδιστεί». Άλλα παραδείγματα Δήμων που έχουν αναλάβει παρόμοιες πρωτοβουλίες είναι ο Δήμος Αμαρουσίου, ο Δήμος Αθηναίων κ.α.
Εκτός από τις ενέργειες των Δήμων για τους οικονομικά ευάλωτους, έχουν εμφανιστεί και αυτόνομα κινήματα πολιτών. Ενεργοποιούνται οργανώνοντας αστικούς λαχανόκηπους σε κοινόχρηστους και αναξιοποίητους ανοικτούς χώρους.
Ο Αυτοδιαχειριζόμενος Αγρός Ελληνικού
Πρόκειται για μια «από τα κάτω» πρωτοβουλία. Μια  ομάδα πολιτών, με βάση τις αρχές της συλλογικότητας και της αυτοδιαχείρισης, οργάνωσαν και καλλιεργούν έναν «αστικό αγρό» στον ευρύτερο χώρο του  πρώην αεροδρόμιο Ελληνικού.
Ο Αυτοδιαχειριζόμενος Αγρός Ελληνικού αντιπροσωπεύει νέες αξίες που σχετίζονται με τηνποιότητα ζωής στην πόλη αλλά και την προώθηση της αστικής γεωργίας ως νέα πρακτική καλλιέργειας και αυτοκατανάλωσης.
 4
Ο Δήμος Αργυρούπολης τους παραχώρησε 2,5 στρέμματα, δηλαδή το χώρο που ανήκει στην πρώην Αμερικανική Βάση και παρείχε μηχανήματα και τεχνική υποστήριξη.
Όπως μας είπε ο κ.Πάνος Τότσικας-Πολεοδόμος-Περιβαλλοντολόγος και μέλος του Αυτοδιαχειριζόμενου Αγρού «Έχουμε διπλό στόχο: Πρώτον, την αντίσταση στην ιδιωτικοποίηση του Ελληνικού με τη λειτουργία του αστικού αγρού στα πλαίσια ενός Μητροπολιτικού Πάρκου ως ελεύθερου χώρου για τους πολίτες. Δεύτερον, προσπαθούμε να προωθήσουμε τη συνείδηση της διατροφικής αυτάρκειας στους κατοίκους  των πόλεων»
 Untitled
Στον αγρό καλλιεργούνται κυρίως λαχανικά, χωρίς να αποκλείονται και τα φρούτα, ενώ η καλλιέργεια τους γίνεται με χρήση φιλοπεριβαλλοντικών πρακτικών και μεθόδων.
«Εφαρμόζουμε βιολογικές, οικολογικές και βιοδυναμικές μεθόδους καλλιέργειας και έχουμε αποκλείσει τη χρήση τεχνιτών λιπασμάτων. Οι σπόροι που καλλιεργούμε προέρχονται από ποικιλίες που είναι υπό εξαφάνιση. Θέλουμε να διατηρήσουμε τις πατροπαράδοτες ποικιλίες πχ τοματάκια Σαντορίνης, κόκκινες μπάμιες Λακωνίας κλπ. Θέλουμε να κρατήσουμε το σπόρο στην καλή του μορφή και δε χρησιμοποιούμε υβρίδια.»-Μαλτέζου Παναγιώτα – Τεχνολόγος Γεωπόνος, μέλος του Αυτοδιαχειριζόμενου Αγρού.
Τα προϊόντα που παράγονται παραδίνονται στην Κοινωνική Υπηρεσία του Δήμου Αργυρούπολης, σε Συλλογικές Κουζίνες, στους ξενώνες της Μητέρας Τερέζας στην Αθήνα και σε άλλες οργανώσεις που αναλαμβάνουν να βοηθήσουν άτομα που έχουν επισιτιστικά προβλήματα λόγω κρίσης.
5
Επίκεντρο της πρωτοβουλίας του «Αυτοδιαχειριζόμενου Αγρού Ελληνικού», είναι η αξιοποίηση του εγκαταλελειμμένου χώρου του Ελληνικού, ώστε η δημιουργική εκμετάλλευση του να  αντιτεθεί στην ιδιωτικοποίηση και την οικοδόμηση τουριστικών και εμπορικών εγκαταστάσεων.
Η Αστική Γεωργία στην Ελλάδα
Η  εξέλιξη της Αστικής Γεωργίας μπορεί να θεωρηθεί ως ένα «προσωρινό φαινόμενο» που εμφανίστηκε συγκυριακά για την αντιμετώπιση των συνεπειών της κρίσης στην καθημερινή ζωή των πολιτών. Ωστόσο θα μπορούσε να αποτελέσει μια μακροπρόθεσμη στρατηγική βιώσιμης αστικής ανάπτυξης με την προϋπόθεση της ενσωμάτωσης της στο χωροταξικό σχεδιασμό, την καταγραφή των δημοτικών ανεκμετάλλευτων εκτάσεων που δύναται να καλλιεργηθούν και τη συμπλήρωση του θεσμικού πλαισίου με κατάλληλες διατάξεις
Στην Ελλάδα η Αστική Γεωργία δεν είναι θεσμικά ούτε νομικά κατοχυρωμένη ως ειδική χρήση. Δεν έχει συμπεριληφθεί στον αστικό σχεδιασμό των πόλεων αλλά ούτε και σε πολιτικές για τη διαφύλαξη αστικών πράσινων/ανοιχτών χώρων.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Για πες