Τα ανοιχτά ζητήματα στον φάκελο της «17 Ν»
Γρίφος τα 6 αποτυπώματα και ο καθοδηγητής, 10 χρόνια μετά την εξάρθρωση της οργάνωσης
των Δωρας Aντωνιου, Γιαννη Σουλιωτη
Ενα παλαμικό και πέντε δακτυλικά αποτυπώματα: δέκα χρόνια μετά την εξάρθρωση της «17 Νοέμβρη», αυτές είναι σύμφωνα με τις διωκτικές αρχές, οι εκκρεμότητες στον φάκελο της υπόθεσης. Ή τουλάχιστον οι χειροπιαστές εκκρεμότητες διότι, όπως αναφέρουν οι άνθρωποι που χειρίστηκαν την υπόθεση, υπάρχει πάντοτε το ζήτημα του καθοδηγητικού οργάνου της 17Ν, ενός άτυπου «πολίτμπιρο», το οποίο οι ίδιοι πιστεύουν ότι υπήρξε και λειτούργησε, χωρίς αυτό ποτέ να αποδειχθεί δικονομικά.
Το παλαμικό αποτύπωμα είναι, ίσως, το πιο ενδιαφέρον από τα «ορφανά» ευρήματα, καθώς εντοπίσθηκε στην μπανιέρα της γιάφκας της οδού Δαμάρεως, στο Παγκράτι. Εκτιμάται ότι ανήκει σε πρόσωπο που βρέθηκε εκεί λίγες ημέρες πριν εισβάλλει η Αντιτρομοκρατική και βοήθησε τον Δημήτρη Κουφοντίνα να καθαρίσει τον χώρο. Ο άγνωστος προσπάθησε να μην αφήσει ίχνη της παρουσίας του στον χώρο και το αποτύπωμα εντοπίσθηκε μισοσβησμένο.
Τα υπόλοιπα «ορφανά» αποτυπώματα ήταν συνολικά επτά και βρέθηκαν είτε σε αντικείμενα μέσα στις γιάφκες ή σε επιφάνειες. Η έρευνα για την ταυτοποίησή τους ουσιαστικά δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί. Εγινε διασταύρωση με στοιχεία από καρτέλες ταυτοτήτων και αρχεία υποθέσεων σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και ορισμένες περιοχές, που θεωρήθηκαν «ειδικού» ενδιαφέροντος όπως, για παράδειγμα, η Ικαρία. Η έρευνα αυτή απέδωσε δύο ταυτοποιήσεις, άσχετες, όμως με τη δράση της οργάνωσης. Το ένα αποτύπωμα -είχε εντοπισθεί σε βιβλίο- όπως αποδείχθηκε ανήκε σε Αιγύπτιο, υπάλληλο περιπτέρου. Το δεύτερο, ήταν το αποτύπωμα Πολωνού υδραυλικού, ο οποίος, προφανώς, είχε κληθεί για επισκευή βλάβης στη γιάφκα της Δαμάρεως.
Οσον αφορά το άτυπο καθοδηγητικό όργανο της 17Ν, εκτιμάται ότι ορισμένοι από τους συμμετέχοντες σε αυτό, συνεχίζουν ακόμα και σήμερα να ασκούν ρόλο πολιτικού καθοδηγητή ορισμένων εκ των καταδικασθέντων. Το αντικείμενο της καθοδήγησης έχει μετατοπισθεί σε άλλο επίπεδο πλέον και αφορά το πώς θα μπορούσαν να διαμορφωθούν όροι συνέχειας του ένοπλου αγώνα και πώς μπορεί να αξιοποιηθεί η παρακαταθήκη της οργάνωσης. Πάντως, η πληροφορία για την ύπαρξη ενός τέτοιου άτυπου οργάνου, μαζί με ορισμένα άλλα στοιχεία, φαίνεται ότι είχαν περιέλθει στις αρχές πριν από την έκρηξη που οδήγησε στην εξάρθρωση της οργάνωσης και μάλιστα από κάποιον που γνώριζε πρόσωπα και πράγματα. Οπως χαρακτηριστικά λέει αξιωματικός με κεντρικό ρόλο στην έρευνα, «όλα τα κάστρα πέφτουν από μέσα».
Στην Αίγινα
Οι πτυχές της επιχείρησης εξάρθρωσης της 17Ν που έμειναν αφανείς είναι λίγες, λόγω της τεράστιας δημοσιότητας που πήρε. Σήμερα, ο ίδιος αξιωματικός, διατυπώνει την άποψη ότι ο Δημήτρης Κουφοντίνας εγκατέλειψε το κρησφύγετό του στο Αγκίστρι και παραδόθηκε στις αρχές, διότι αισθάνθηκε ότι οι άνδρες της Αντιτρομοκρατικής ήταν στα ίχνη του. Τις προηγούμενες ημέρες, κλιμάκια αστυνομικών «χτένισαν» την Αίγινα. Οι έρευνες είχαν στραφεί εκεί από την παρακολούθηση μιας εκ των γυναικών που είχαν τεθεί υπό παρακολούθηση ως ύποπτες. Με βάση κάποιες από τις ενδείξεις που περιήλθαν υπόψη αυτών που έχουν επιφορτιστεί με αυτό το έργο, αποφασίσθηκε να επεκταθούν οι έρευνες αρχικά στην Αίγινα και, ακολούθως, στα γύρω νησιά.
Μια γυναίκα παρ' ολίγον να σταθεί μοιραία για τη 17Ν και 10 χρόνια πριν από την τελική εξάρθρωσή της. Στην υπόθεση που έμεινε γνωστή ως «φιάσκο της Ριανκούρ», όταν οι αστυνομικοί βρέθηκαν πρόσωπο με πρόσωπο με τα μέλη της οργάνωσης, που, τελικά, κατάφεραν να διαφύγουν. Την πληροφορία για τη συνάντηση μελών της 17Ν στην οδό Λουίζης Ριανκούρ, όντως, είχε δώσει τηλεφωνικά στην αστυνομία μια γυναίκα. Οι διωκτικές αρχές έχουν καταλήξει στην εκτίμηση ότι το κίνητρό της ήταν ερωτική αντιζηλία. Ειδικότερα, ότι πρόκειται για μια γυναίκα που διατηρούσε πολυετή σχέση με έναν εκ των τρομοκρατών και λίγες ημέρες πριν από την υπόθεση Ριανκούρ αντελήφθη ότι αυτός την απατούσε. Αφού πέταξε τα ρούχα του στον δρόμο, σήκωσε το ακουστικό και έδωσε την πληροφορία στην αστυνομία...
Από το 1991 στα ίχνη του Γιωτόπολου
Από το 1991 -όπως αποκαλύπτεται από το απόρρητο έγγραφο της Αντιτρομοκρατικής που δημοσιεύει σήμερα η «Κ» - οι διωκτικές αρχές είχαν εντάξει τον Αλέξανδρο Γιωτόπουλο σε ένα στενό κύκλο ατόμων, που πιθανολογούσαν ότι σχετίζονται με τη 17Ν. Οι έρευνες, όπως αναφέρει σήμερα καλά πληροφορημένη πηγή, με επίκεντρο Ελληνες που είχαν διαφύγει στη Γαλλία την περίοδο της δικτατορίας, είχαν αρχίσει περίπου δύο χρόνια νωρίτερα. Αφορούσαν, δε, στην αρχική τους φάση, περίπου 200 άτομα, για τα οποία αναζητήθηκαν στοιχεία και πληροφορίες. Στην τελική φάση της έρευνας αυτής, για δύο άτομα δεν είχε βρεθεί κανένα στοιχείο ως προς το πού μπορεί να βρίσκονταν. Ο ένας ήταν ο Αλέξανδρος Γιωτόπουλος ή Γιατόπουλος, όπως αναφέρει το έγγραφο, που παρέμεινε εξαφανισμένος για τις αρχές μέχρι τον εντοπισμό του στους Λειψούς. Η μόνη φωτογραφία του Γιωτόπουλου που βρήκαν οι ασχολούμενοι με την έρευνα ήταν σε εφηβική ηλικία. Η αμέσως επόμενη περιγραφή του, ήταν αυτή του Σάββα Ξηρού, που μίλησε για τον «Λάμπρο», λέγοντας ότι «είναι ίδιος ο Κούνδουρος».
Ο δεύτερος δεν βρέθηκε ποτέ. Πρόκειται για έναν άνδρα με καταγωγή από τη Χίο, τα ίχνη του οποίου δεν κατέστη εφικτό να εντοπισθούν και πιθανολογείται ότι είναι από χρόνια νεκρός.
Πού βρίσκονται σήμερα οι «πρωταγωνιστές»
Ορισμένοι από τους πρωταγωνιστές της εξάρθρωσης της 17Ν έχουν πλέον αποσυρθεί από τον δημόσιο βίο, ενώ κάποιοι άλλοι συνεχίζουν να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους από διαφορετικές θέσεις. Ο τότε υπουργός Δημόσιας Τάξης, Μιχάλης Χρυσοχοΐδης, αφού πέρασε από διάφορες κομματικές και υπουργικές θέσεις, επέστρεψε στην Κατεχάκη, ως υπουργός Προστασίας του Πολίτη, για τελευταία φορά τον προηγούμενο Μάρτιο. Στη θητεία του αυτή, διευθυντής του γραφείου του, για μόλις δύο μήνες, ήταν ο στρατηγός Φώτης Νασιάκος, ο αρχηγός της ΕΛ.ΑΣ., την εποχή της εξάρθρωσης της 17Ν.
Ο τότε επικεφαλής της Αντιτρομοκρατικής, στρατηγός Στέλιος Σύρος, αποστρατεύθηκε από την αστυνομία, αφού έφθασε να γίνει υπαρχηγός του Σώματος και σήμερα είναι δήμαρχος Δομοκού. Λίγο πιο βόρεια, στο Λιτόχωρο, έχει αποσυρθεί ο στρατηγός Ευστράτιος Κυριακάκης, που διηύθυνε τα εγκληματολογικά εργαστήρια της ΕΛ.ΑΣ.
Ο αξιωματικός που σήκωσε το βάρος της επικοινωνιακής διαχείρισης, επικεφαλής του Γραφείου Τύπου, τότε, Ελευθέριος Οικονόμου, αφού εξάντλησε την ιεραρχία της ΕΛ.ΑΣ., αποστρατεύθηκε ως αρχηγός για να μεταπηδήσει στην πολιτική ηγεσία, αρχικά ως γενικός γραμματέας και ακολούθως ως υφυπουργός και, εσχάτως, υπηρεσιακός υπουργός. Ο τότε εισαγγελέας, Ιωάννης Διώτης, είναι σήμερα επικεφαλής του ΣΔΟΕ.
Ενας από τους πρωταγωνιστές των επιχειρήσεων για την εξάρθρωση της 17Ν, επικεφαλής στο τμήμα πληροφοριών της Αντιτρομοκρατικής εκείνη την περίοδο και του κλιμακίου που μετέφερε τον Αλέξανδρο Γιωτόπουλο από τους Λειψούς στην Αθήνα, ο Φώτης Παπαγεωργίου, παραμένει και σήμερα στην ενεργό δράση, από άλλη θέση. Παραιτήθηκε από την αστυνομία τον Μάιο του 2009 και, λίγους μήνες αργότερα, μεταπήδησε στην ΕΥΠ, ως υποδιοικητής, όπου και παραμένει. Από αυτή τη θέση συμμετείχε καταλυτικά στις έρευνες για τη νέα γενιά τρομοκρατίας και ιδιαίτερα στην εξάρθρωση του Επαναστατικού Αγώνα και της Συνωμοσίας Πυρήνων της Φωτιάς. Επιπλέον, είχε κεντρικό ρόλο στην αποκάλυψη μεγάλων υποθέσεων οργανωμένου εγκλήματος, όπως αυτή των στημένων αγώνων ποδοσφαίρου.
Στο τιμόνι της Αντιτρομοκρατικής, την περίοδο της εξάρθρωσης των οργανώσεων νέας γενιάς τρομοκρατών βρέθηκε και παραμένει ο ταξίαρχος Αλκιβιάδης Τζοΐτης, που επίσης συμμετείχε ενεργά στις επιχειρήσεις για την εξάρθρωση της 17Ν. Στην ομάδα των «επιχειρησιακών» της Αντιτρομοκρατικής εκείνης της περιόδου, ήταν και ο Γιάννης Φραγκίσκος, ο οποίος σήμερα είναι αστυνομικός διευθυντής και υπηρετεί στην Υποδιεύθυνση Ασφάλειας Αθηνών, ενώ είχε παραμείνει στην Αντιτρομοκρατική μέχρι το 2009.
Ο Σάββας Ξηρός
Στην αντίπερα όχθη, όσον αφορά τους καταδικασθέντες, η πιο πρόσφατη εξέλιξη είναι η απόφαση, προ τριημέρου, του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Πειραιά, για διακοπή της κράτησης του Σάββα Ξηρού στις φυλακές Κορυδαλλού και μεταφορά στο νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ, όπου θα νοσηλεύεται φρουρούμενος, καθώς κρίθηκε ότι η κατάσταση της υγείας του έχει επιβαρυνθεί και χρήζει νοσηλείας.
Στον Κορυδαλλό εξακολουθούν να κρατούνται, έχοντας να εκτίσουν βαρύτατες ποινές, οι Αλέξανδρος Γιωτόπουλος, Δημήτρης Κουφοντίνας, Χριστόδουλος Ξηρός, Βασίλης Τζωρτζάτος και Ηρακλής Κωστάρης. Μάλιστα, πληροφορίες αναφέρουν ότι οι καταδικασθέντες έχουν χωριστεί σε δύο «στρατόπεδα».
Οι υπόλοιποι εκ των καταδικασθέντων έχουν αποφυλακισθεί, κάνοντας χρήση των διατάξεων για πρόωρη αποφυλάκιση με έκτιση των δύο τρίτων της ποινής. Μετά την αποφυλάκισή τους έχουν επιστρέψει στην καθημερινότητά τους και οι περισσότεροι ασκούν τα επαγγέλματα που ασκούσαν και πριν από τη σύλληψή τους. Ετσι, ο Βασίλης Ξηρός επέστρεψε στην Καλλικράτεια και ασχολείται με την κτηνοτροφία. Ο Σωτήρης Κονδύλης ζει στην Αθήνα και δουλεύει σε μάντρα οικοδομικών υλικών. Ο Κώστας Καρατσώλης εργάζεται σε μεσιτικό γραφείο. Ο Θωμάς Σερίφης δουλεύει σε εστιατόριο. Ο Παύλος Σερίφης είναι συνταξιούχος. Ο Νίκος Παπαναστασίου δουλεύει σε κεραμοποιείο. Ο Διονύσης Γεωργιάδης επέστρεψε στη Θεσσαλονίκη και ασχολείται με την επιπλοποιία. Ο Κωνσταντίνος Τέλιος επέστρεψε επίσης στη Θεσσαλονίκη.
Αντικείμενα-σφραγίδες της τρομοκρατικής οργάνωσης
Το «μοιραίο» για τον ίδιο βράδυ της 29ης Ιουνίου 2002, ο Σάββας Ξηρός είχε μέσα στην τσάντα του ένα παλαιό περίστροφο, από το οποίο τα μέλη της οργάνωσης είχαν φροντίσει να εξαφανίσουν τον σειριακό αριθμό που αναγραφόταν στη λαβή. Το περίστροφο μεταφέρθηκε στα εγκληματολογικά εργαστήρια της ΕΛ.ΑΣ. όπου οι αστυνομικοί ερευνητές μπόρεσαν να ανακτήσουν τον αριθμό-ταυτότητα του όπλου. Ηταν το πρώτο στοιχείο που ανακάλυψε η αστυνομία και συνέδεε τον Σάββα Ξηρό με τη 17Ν. Ο σειριακός αριθμός 100367 αντιστοιχούσε στο υπηρεσιακό περίστροφο του νεκρού αστυφύλακα Χρ. Μάτη, ο οποίος έπεσε νεκρός κατά τη διάρκεια ληστείας από μέλη της οργάνωσης στο υποκατάστημα της Εθνικής Τράπεζας Πετραλώνων, το πρωί της 24ης Δεκεμβρίου 1984. Λίγες ημέρες μετά την έκρηξη στον Πειραιά, η ΕΛ.ΑΣ. εντόπισε την 1η γιάφκα της οργάνωσης, σε διαμέρισμα 1ου ορόφου πολυκατοικίας επί της οδού Πάτμου 84, στα Πατήσια. Στα ευρήματα συγκαταλέγεται μία λειόκαννη καραμπίνα Remington, με κομμένη την κάννη. Από τη βαλλιστική εξέταση προέκυψε ότι η καραμπίνα είχε χρησιμοποιηθεί στη ληστεία σε βάρος υπαλλήλων χρηματαποστολής της εταιρείας security Wackenhut, στις 19 Ιουλίου του 2000 στη Θεσσαλονίκη. Στην απολογία του στον ανακριτή, ο Σάββας Ξηρός είχε ομολογήσει ότι στη ληστεία, με λεία 30 εκατ. δραχμές, είχαν συμμετάσχει αυτός και ο Δημήτρης Κουφοντίνας. «Tο καλοκαίρι του 2000 ο Λουκάς μού πρότεινε, επειδή οι άλλοι της οργάνωσης έλειπαν, να ανεβούμε οι δυο μας στη Θεσσαλονίκη και να κάνουμε μια ληστεία», είχε καταθέσει τον Αύγουστο του 2002 ο Ξηρός. Λίγες ημέρες νωρίτερα (30ή Ιουλίου) ο τότε εκπρόσωπος και μετέπειτα αρχηγός της ΕΛ.ΑΣ. Λευτέρης Οικονόμου είχε προβεί σε λεπτομερή ανακοίνωση σχετικά με ευρήματα που είχαν εντοπιστεί στο κρησφύγετο της οδού Πάτμου.
Η δεύτερη γραφομηχανή
Ανάμεσα σε αυτά βρισκόταν λευκή γραφομηχανή μάρκας AEG OLYMPIA CARRERA στην οποία η «17 Νοέμβρη» είχε δακτυλογραφήσει συνολικά 27 ανακοινώσεις και προκηρύξεις, έπειτα από χτυπήματα όπως η δολοφονία του εφοπλιστή Κ. Περατικού, στο Πέραμα τον Μάιο του 1997, η δολοφονία του Τούρκου διπλωματικού υπαλλήλου Gorgou Cetin, τον Οκτώβριο του 1991, ο θανάσιμος τραυματισμός του Θάνου Αξαρλιάν, τον Ιούλιο του 1992. Το πρωτότυπο έγγραφο φέρει ημερομηνία 27 Ιουλίου 1992 και φυλάσσεται, μαζί με τα υπόλοιπα πειστήρια, στις αποθήκες της Διεύθυνσης Εγκληματολογικών Ερευνών. Στο ίδιο σημείο φυλάσσονται ένα υποπολυβόλο MP5 και ένα πολεμικό τουφέκι G3, που τον Αύγουστο του 1988 η 17Ν είχε αφαιρέσει από το Α.Τ. Βύρωνα. Τότε, μαζί με την προκήρυξη ανάληψης ευθύνης, η 17Ν είχε στείλει την περίφημη φωτογραφία στην οποία εικονίζονταν τα κλεμμένα όπλα με φόντο τις φωτογραφίες του Μαρξ, του Βελουχιώτη και τη σημαία της οργάνωσης. Η κόκκινη σημαία με το κίτρινο αστέρι στο μέσον φυλάσσεται ως «λάφυρο» στα γραφεία της Αντιτρομοκρατικής. Τα κλειδιά που βρέθηκαν στην κατοχή του Σ. Ξηρού και τα κρησφύγετα της οργάνωσης ελέγχθηκαν ένα προς ένα και στάλθηκαν στην Εισαγγελία. Στο τμήμα πειστηρίων της Εισαγγελίας βρίσκεται και το περίστροφο με το οποίο δολοφονήθηκε ο αστυφύλακας Χρ. Μάτης, ενώ οι ρουκέτες παραδόθηκαν στις Ενοπλες Δυνάμεις. Ολα τα πειστήρια πρόκειται να εκτεθούν σε μουσείο που φιλοδοξεί να δημιουργήσει η ΕΛ.ΑΣ. στις εγκαταστάσεις της ΔΕΕ, στη λεωφόρο Αθηνών.
«Ηχηρές» απουσίες
Από τη «συλλογή» της ΕΛ.ΑΣ. πάντως υπάρχουν δύο «ηχηρές» απουσίες: το ιστορικό 45άρι της οργάνωσης με το οποίο έγιναν οι πρώτες δολοφονίες και η γραφομηχανή στην οποία δακτυλογραφήθηκαν οι πρώτες προκηρύξεις της 17Ν. Ανακρινόμενος ο Δ. Κουφοντίνας φέρεται να αρνήθηκε να αποκαλύψει πού βρίσκεται το ιστορικό όπλο χαρακτηρίζοντάς το «κειμήλιο», ενώ πειστήρια φέρεται να εξαφάνισε και ο Αλέξανδρος Γιωτόπουλος, ο οποίος, σύμφωνα με μαρτυρίες, για 2 εβδομάδες μετά τη σύλληψη Ξηρού μετέφερε αντικείμενα σε ερημική παραλία των Λειψών. Χαρακτηριστικά, στο σημείο είχαν βρεθεί 80.000 ευρώ, προερχόμενα πιθανόν από ληστεία.
Διαβάστε επίσης το δικό μας αφιέρωμα στα:10 χρόνια από τη μέρα που ο γίγαντας Χρυσοχοϊδης "ξεπάστρεψε" τη 17 Νοέμβρη - Ολο το ιστορικό της 17Ν
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Για πες