του Νίκου Κοτζιά
Που πάνε τα λεφτά των δανείων;
Στις 30 Μαΐου δημοσίευσε η Herald Tribune δήλωση του Τ.Mayer, υψηλόβαθμου συμβούλου της Deutsche Bank στην Φρανκφούρτη, σύμφωνα με την οποία «η Ελλάδα δεν πρόκειται να χρεοκοπήσει ως προς την τρόικα, διότι η τρόικα έχει εξασφαλίσει να πληρώνει τον εαυτό της». Με βάση τις δεσμεύσεις της δεύτερης δανειακής σύμβασης και του δεύτερου Μνημονίου, η Ελλάδα πιάνει ελάχιστα λεφτά στα χέριά της από αυτά που δανείζεται. Τουλάχιστον το 87% των χρημάτων που δανείζεται πάνε στον ειδικό λογαριασμό που τον χειρίζονται οι ίδιοι οι δανειστές και οι οποίοι μετά από 2-3 ημέρες φροντίζουν να επιστρέφουν με τόκο τα χρήματα στον εαυτό τους. Ο λαός μας το λέει Γιάννης πίνει, Γιάννης κερνάει. Οι ρεαλιστές ξένοι το λένε εξίσου καθαρά. Σύμφωνα με τον S.Dao, ένα από τα παγκόσμιας εμβέλειας στελέχη της USB, όλες οι δανειακές συμφωνίες διατρέχουν χρονικά δύο φάσεις:
(α) Εισέρχεται κεφάλαιο στην Ελλάδα ως δάνειο και άμεσα (β) απέρχεται ως πληρωμή για τοκοχρεολύσια. Αλλιώς, «οι ευρωπαϊκές αρχές δανείζουν χρήματα ώστε να διασφαλίζονται οι αποπληρωμές τους από την Ελλάδα».Την ίδια ημέρα, οι New York Times έγραφαν ότι όλες οι συμφωνίες που έγιναν και με τις οποίες «υποτίθεται ότι θα ανακουφιζόταν και θα κέρδιζε χρόνο» η Ελλάδα, ουσιαστικά εξυπηρετούν τα συμφέροντα των δανειστών. Σε συνέντευξη του στην εφημερίδα Frankfurter Allgemeine, 29.5.2012 ο καθηγητής του Πανεπιστημίου του Αμβούργου, Bernd Lucke, ειδικευμένος στους δανεισμούς, χαρακτήρισε την «πολιτική σωτηρίας» της Ελλάδας «ένα σκέτο φιάσκο». «Η σωτηρία της Ελλάδας», συνέχιζε, «είναι μια ετικέτα μιας μεγάλης απάτης». Τα λεφτά «απλά κάνουν μια βόλτα μέχρι την Ελλάδα, η Ελληνική κυβέρνηση τα επιστρέφει πάραυτα στους δανειστές. Τίποτα δεν φτάνει στους απλούς έλληνες. Αντίθετα είναι υποχρεωμένοι να πληρώνουν υψηλότερους φόρους με μικρότερους μισθούς και συντάξεις. Ουσιαστικά η Σωτηρία της Ελλάδας δεν σώζει την Ελλάδα –αν γινόταν αυτό να το κουβεντιάζαμε- αλλά τους δανειστές».Καπάκι σε όλα αυτά, έρχεται το γεγονός, όπως έχω γράψει εδώ και δύο χρόνια, ότι προκειμένου να μας εκβιάζουν αυτοί οι κύκλοι των δανειστών και κερδοσκόπων, δημιουργούν καταστάσεις πανικού. Δημιουργούν ατμόσφαιρα με την προβολή συνθημάτων όπως ότι η Ελλάδα «θα φύγει από το Ευρώ», ότι οι Γερμανοί δεν αντέχουν άλλο να την «στηρίζουν», ότι έφτασε το τέλος όλων των ελλήνων. Κάθε φορά που αναγγέλλουν το τέλος, αυτό έρχεται χάρη σε αυτή την προαναγγελία ένα βήμα πιο κοντά.Το συμπέρασμα είναι απλό: μια προβληματική τέθηκε στο δρόμο της δήθεν σωτηρίας και καταστράφηκε, ενώ στην πραγματικότητα όλα έγιναν για να διασφαλιστούν οι δανειστές. Σημειώνω δε, ότι αυτοί που παίζουν το ως άνω παιχνίδι κατάφεραν να τετραγωνίσουν την καταστροφή μας προκειμένου να διασφαλίζουν τα κέρδη τους. Να τετραγωνίζουν την διασφάλιση των υπέρογκων κερδών τους και να μας εκβιάζουν για το τι θα πάθουμε αν δεν ψηφίσουμε τους νέους ραγιάδες. Εκείνους όλους που τους εξυπηρετούν οι τελευταίοι και στηρίζουν τα οικονομικά και πολιτικά συμφέροντά τους. Έχουμε, λοιπόν, να κάνουμε με μια στρατηγική που εξυπηρετεί αλλότρια συμφέροντα και προβλήθηκε ως μονόδρομος. Είναι πράγματι μονόδρομος ακόμα και για τους δανειστές;
Οι δύο δρόμοι
Οι δανειστές έχουν δύο τρόπους για να διασφαλίζουν τα χρήματά τους. Ο ένας είναι να συμβάλλουν στην ανάπτυξη μιας χώρας, όπως έγινε με τη δυτική Γερμανία στη δεκαετία του πενήντα του προηγούμενου αιώνα. Μέσα από αυτή την ανάπτυξη, διευκολύνεται η αποπληρωμή των νόμιμων χρεών προς αυτούς, ενώ η οικονομία της χώρας που έχει δανειστεί παράγει περισσότερο πλούτο. Πρόκειται για μια στρατηγική συνδυασμού αποπληρωμής χρεών και ανάπτυξης. Η δεύτερη στρατηγική είναι εκείνη της λεηλασίας της χώρας που χρωστά. Πολιτική εσωτερικής υποτίμησης και πολιτικών ελέγχων καθώς και καταναγκασμών. Με αυτή την πολιτική διασφαλίζονται οι δανειστές (όλα βέβαια είναι σχετικά) και καταστρέφεται η χώρα. Προηγούμενα φροντίζουν οι δανειστές , επειδή δεν θα μπορούν να πάρουν γάλα αποπληρωμής από αγελάδα που έσφαξαν, να μεταφερθεί η ιδιοκτησία της δημόσιας γης που έβοσκε η αγελάδα σε αυτούς, ή έστω να τους δοθεί ως εγγύηση, ότι αν χρειαστεί θα υπάγεται το γρασίδι στο αγγλικό δίκαιο και θα εκδικάζεται κάθε υπόθεση που αφορά τους λόφους με το γρασίδι από δικαστήρια του Λουξεμβούργου. Η τρόικα και ότι αυτή κουβαλά μαζί της επέλεξε τον δεύτερο δρόμο. Έναν δρόμο καταστροφής του γρασιδιού, σφαγής της αγελάδας και υπονόμευσης κάθε προοπτικής να γεννήσει ο λόφος μοσχαράκια. Αυτή ήταν η επιλογή για την Ελλάδα.Προκύπτει, βέβαια, το ουσιαστικό ερώτημα, γιατί επιλέγει ο δεύτερος δρόμος, ο πιο βίαιος, που ναι μεν διασφαλίζει τα δάνεια ή την μετατροπή τους σε ιδιοκτησία επί της δημόσιας περιουσίας της Ελλάδας, και όχι ο πρώτος; Προσωπικά έχω καταλήξει ότι αυτό οφείλεται σε πολλούς λόγους εκ των οποίων οι σπουδαιότεροι είναι όσοι αναφέρω αμέσως μετά.
Η Γερμανία και τα ρέστα της απάτης της
Ο πρώτος λόγος επιλογής του βίαιου δρόμου έχει να κάνει με την έλλειψη ποιότητας στον ηγετικό πυρήνα της ΕΕ, ο οποίος δυσκολεύει την λήψη ορθολογικών αποφάσεων. Αυτό σημαίνει ότι εύκολα μπορούν να αποδεχτούν τις προτάσεις και συστάσεις άλλων δυνάμεων, όπως είναι οι χρηματοπιστωτικές αγορές που αναζητούν το άμεσο και γρήγορο κέρδος και δεν ενδιαφέρονται όπως το παραγωγικό κεφάλαιο για μικρότερα αλλά μακρόχρονα πιο σταθερά κέρδη. Ο δεύτερος λόγος, λοιπόν και σημαντικότερος από τον πρώτο, είναι η λογική των αγορών και τα συμφέροντα που αυτές εκφράζουν. Η διασφάλιση όπως ήδη ανέφερα των δανειστών.Ο τρίτος λόγος είναι ότι η Μέρκελ και οι περί αυτών ήθελαν να τιμωρήσουν και να παραδειγματίσουν την υπόλοιπη Ευρώπη τι θα πάθει αν «κάνει τα της Ελλάδας». Σε αυτό «βοήθησαν», βέβαια, οι ύβρεις σε βάρος της Ελλάδας καθώς και τα αυτομαστιγώματα του Γ.Παπανδρέου και των υπουργών του, όπου άλλοι ονειρευόντουσαν να βάλουν τάξη στην Ελλάδα με τη βοήθεια των ξένων. Να την υλοποιήσουν, δηλαδή, με τρόπο που ήταν σε βάρος της πλειοψηφίας των Ελλήνων. Άλλοι πάλι πίστευαν ότι έτσι εξυπηρετούν καλύτερα τα αφεντικά τους, ενώ, τέλος, άλλοι ήλπιζαν να πιάσουν καλές επαφές με τον ξένο παράγοντα. Δεν είναι λίγοι από αυτούς τους τελευταίους που τριγυρνάνε και διηγούνται ότι χειρότερο για την Ελλάδα με την ελπίδα να γίνουν αποδεκτοί από τον ξένο παράγοντα στις αυλές του.Ο τέταρτος λόγος συνδέεται με τον προηγούμενο, ότι, δηλαδή, υπήρχε μια λανθασμένη αίσθηση ότι το πρόβλημα είναι μόνο Ελληνικό, δεν έχει σχέση με το συνολικό Ευρωπαϊκό γίγνεσθαι και κατά προέκταση μπορούσαν να τεθούν στην Ελλάδα αυστηροί κανονισμοί, ακόμα και να μην ανακάμψει, διότι αυτό δεν θα αφορούσε, τελικά, εκείνους που έλαβαν και λαμβάνουν αποφάσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο.Ο τελευταίος λόγος έχει να κάνει με την Γερμανία. Πιστεύω ότι η Μέρκελ το τράβαγε μέχρι τώρα προκειμένου να υπάρξουν γεωπολιτικά και γεωοικονομικά κέρδη για τη χώρα της. Πήγε και το πάει ακόμα το «πράγμα» μέχρι την άκρη του γκρεμού προκειμένου να πάρει τα περισσότερα μακρόχρονα κέρδη, αλλαγές στην ΕΕ έτσι όπως τις αντιλαμβάνεται εκείνη και τις έχει ανάγκη, αλλά ούτε αυτό της βγαίνει απόλυτα. Ταυτόχρονα, επειδή οι σχέσεις της με τον εκτός ΕΕ κόσμο αναπτύσσονται πιο γρήγορα από ότι με την ίδια την ΕΕ (με διαφορετική βέβαια αφετηρία) επιδιώκει να καλυτερέψει τους δικούς της όρους ανταγωνισμού. Και αυτό γίνεται δυνατό χάρη στη δεύτερη στρατηγική.Με την πολιτική που ακολουθείται, η Γερμανία μετατρέπεται σε χώρο καταφύγιο για διεθνή κεφάλαια, αλλά και για τις αποταμιεύσεις από τον Νότο. Αυξάνει έτσι τη ρευστότητά της. Επιπλέον, ρίχνει με αυτό τον τρόπο τα επιτόκιά της. Ορισμένες κατηγορίες ομόλογων της Γερμανίας έφτασαν να έχουν αρνητικό επιτόκιο. Αυτό συμβαίνει χάρη στα υψηλά και ανασφαλή του νότου. Αυτά τα ακραία χαμηλά επιτόκια δίνουν στη Γερμανία το μέγιστο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα τόσο εντός της Ευρώπης, όσο και εκτός αυτής! Επιπλέον, ενδιαφέρον έχει το γεγονός, ότι έπεσαν με μεγάλη ταχύτητα τα επιτόκια στα ομόλογα των γερμανικών πολυεθνικών επιχειρήσεων από 7-8% που ήταν πριν δύο χρόνια, στα 1-1,5%. Με άλλα λόγια, η Γερμανία δεν βγάζει πολλά λεφτά μόνο μέσο της τοκογλυφίας των κεντρικών τραπεζών που είναι μέτοχος (στην ΕΚΤ με 29%) αλλά αποκτά ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα που δεν τα δίνουν οι όποιοι χαμηλοί μισθοί!Νομίζω,λοιπόν, ότι είναι σαφείς οι λόγοι που η Γερμανία επέλεξε τον δεύτερο δρόμο-στρατηγική!
Στις 30 Μαΐου δημοσίευσε η Herald Tribune δήλωση του Τ.Mayer, υψηλόβαθμου συμβούλου της Deutsche Bank στην Φρανκφούρτη, σύμφωνα με την οποία «η Ελλάδα δεν πρόκειται να χρεοκοπήσει ως προς την τρόικα, διότι η τρόικα έχει εξασφαλίσει να πληρώνει τον εαυτό της». Με βάση τις δεσμεύσεις της δεύτερης δανειακής σύμβασης και του δεύτερου Μνημονίου, η Ελλάδα πιάνει ελάχιστα λεφτά στα χέριά της από αυτά που δανείζεται. Τουλάχιστον το 87% των χρημάτων που δανείζεται πάνε στον ειδικό λογαριασμό που τον χειρίζονται οι ίδιοι οι δανειστές και οι οποίοι μετά από 2-3 ημέρες φροντίζουν να επιστρέφουν με τόκο τα χρήματα στον εαυτό τους. Ο λαός μας το λέει Γιάννης πίνει, Γιάννης κερνάει. Οι ρεαλιστές ξένοι το λένε εξίσου καθαρά. Σύμφωνα με τον S.Dao, ένα από τα παγκόσμιας εμβέλειας στελέχη της USB, όλες οι δανειακές συμφωνίες διατρέχουν χρονικά δύο φάσεις:
(α) Εισέρχεται κεφάλαιο στην Ελλάδα ως δάνειο και άμεσα (β) απέρχεται ως πληρωμή για τοκοχρεολύσια. Αλλιώς, «οι ευρωπαϊκές αρχές δανείζουν χρήματα ώστε να διασφαλίζονται οι αποπληρωμές τους από την Ελλάδα».Την ίδια ημέρα, οι New York Times έγραφαν ότι όλες οι συμφωνίες που έγιναν και με τις οποίες «υποτίθεται ότι θα ανακουφιζόταν και θα κέρδιζε χρόνο» η Ελλάδα, ουσιαστικά εξυπηρετούν τα συμφέροντα των δανειστών. Σε συνέντευξη του στην εφημερίδα Frankfurter Allgemeine, 29.5.2012 ο καθηγητής του Πανεπιστημίου του Αμβούργου, Bernd Lucke, ειδικευμένος στους δανεισμούς, χαρακτήρισε την «πολιτική σωτηρίας» της Ελλάδας «ένα σκέτο φιάσκο». «Η σωτηρία της Ελλάδας», συνέχιζε, «είναι μια ετικέτα μιας μεγάλης απάτης». Τα λεφτά «απλά κάνουν μια βόλτα μέχρι την Ελλάδα, η Ελληνική κυβέρνηση τα επιστρέφει πάραυτα στους δανειστές. Τίποτα δεν φτάνει στους απλούς έλληνες. Αντίθετα είναι υποχρεωμένοι να πληρώνουν υψηλότερους φόρους με μικρότερους μισθούς και συντάξεις. Ουσιαστικά η Σωτηρία της Ελλάδας δεν σώζει την Ελλάδα –αν γινόταν αυτό να το κουβεντιάζαμε- αλλά τους δανειστές».Καπάκι σε όλα αυτά, έρχεται το γεγονός, όπως έχω γράψει εδώ και δύο χρόνια, ότι προκειμένου να μας εκβιάζουν αυτοί οι κύκλοι των δανειστών και κερδοσκόπων, δημιουργούν καταστάσεις πανικού. Δημιουργούν ατμόσφαιρα με την προβολή συνθημάτων όπως ότι η Ελλάδα «θα φύγει από το Ευρώ», ότι οι Γερμανοί δεν αντέχουν άλλο να την «στηρίζουν», ότι έφτασε το τέλος όλων των ελλήνων. Κάθε φορά που αναγγέλλουν το τέλος, αυτό έρχεται χάρη σε αυτή την προαναγγελία ένα βήμα πιο κοντά.Το συμπέρασμα είναι απλό: μια προβληματική τέθηκε στο δρόμο της δήθεν σωτηρίας και καταστράφηκε, ενώ στην πραγματικότητα όλα έγιναν για να διασφαλιστούν οι δανειστές. Σημειώνω δε, ότι αυτοί που παίζουν το ως άνω παιχνίδι κατάφεραν να τετραγωνίσουν την καταστροφή μας προκειμένου να διασφαλίζουν τα κέρδη τους. Να τετραγωνίζουν την διασφάλιση των υπέρογκων κερδών τους και να μας εκβιάζουν για το τι θα πάθουμε αν δεν ψηφίσουμε τους νέους ραγιάδες. Εκείνους όλους που τους εξυπηρετούν οι τελευταίοι και στηρίζουν τα οικονομικά και πολιτικά συμφέροντά τους. Έχουμε, λοιπόν, να κάνουμε με μια στρατηγική που εξυπηρετεί αλλότρια συμφέροντα και προβλήθηκε ως μονόδρομος. Είναι πράγματι μονόδρομος ακόμα και για τους δανειστές;
Οι δύο δρόμοι
Οι δανειστές έχουν δύο τρόπους για να διασφαλίζουν τα χρήματά τους. Ο ένας είναι να συμβάλλουν στην ανάπτυξη μιας χώρας, όπως έγινε με τη δυτική Γερμανία στη δεκαετία του πενήντα του προηγούμενου αιώνα. Μέσα από αυτή την ανάπτυξη, διευκολύνεται η αποπληρωμή των νόμιμων χρεών προς αυτούς, ενώ η οικονομία της χώρας που έχει δανειστεί παράγει περισσότερο πλούτο. Πρόκειται για μια στρατηγική συνδυασμού αποπληρωμής χρεών και ανάπτυξης. Η δεύτερη στρατηγική είναι εκείνη της λεηλασίας της χώρας που χρωστά. Πολιτική εσωτερικής υποτίμησης και πολιτικών ελέγχων καθώς και καταναγκασμών. Με αυτή την πολιτική διασφαλίζονται οι δανειστές (όλα βέβαια είναι σχετικά) και καταστρέφεται η χώρα. Προηγούμενα φροντίζουν οι δανειστές , επειδή δεν θα μπορούν να πάρουν γάλα αποπληρωμής από αγελάδα που έσφαξαν, να μεταφερθεί η ιδιοκτησία της δημόσιας γης που έβοσκε η αγελάδα σε αυτούς, ή έστω να τους δοθεί ως εγγύηση, ότι αν χρειαστεί θα υπάγεται το γρασίδι στο αγγλικό δίκαιο και θα εκδικάζεται κάθε υπόθεση που αφορά τους λόφους με το γρασίδι από δικαστήρια του Λουξεμβούργου. Η τρόικα και ότι αυτή κουβαλά μαζί της επέλεξε τον δεύτερο δρόμο. Έναν δρόμο καταστροφής του γρασιδιού, σφαγής της αγελάδας και υπονόμευσης κάθε προοπτικής να γεννήσει ο λόφος μοσχαράκια. Αυτή ήταν η επιλογή για την Ελλάδα.Προκύπτει, βέβαια, το ουσιαστικό ερώτημα, γιατί επιλέγει ο δεύτερος δρόμος, ο πιο βίαιος, που ναι μεν διασφαλίζει τα δάνεια ή την μετατροπή τους σε ιδιοκτησία επί της δημόσιας περιουσίας της Ελλάδας, και όχι ο πρώτος; Προσωπικά έχω καταλήξει ότι αυτό οφείλεται σε πολλούς λόγους εκ των οποίων οι σπουδαιότεροι είναι όσοι αναφέρω αμέσως μετά.
Η Γερμανία και τα ρέστα της απάτης της
Ο πρώτος λόγος επιλογής του βίαιου δρόμου έχει να κάνει με την έλλειψη ποιότητας στον ηγετικό πυρήνα της ΕΕ, ο οποίος δυσκολεύει την λήψη ορθολογικών αποφάσεων. Αυτό σημαίνει ότι εύκολα μπορούν να αποδεχτούν τις προτάσεις και συστάσεις άλλων δυνάμεων, όπως είναι οι χρηματοπιστωτικές αγορές που αναζητούν το άμεσο και γρήγορο κέρδος και δεν ενδιαφέρονται όπως το παραγωγικό κεφάλαιο για μικρότερα αλλά μακρόχρονα πιο σταθερά κέρδη. Ο δεύτερος λόγος, λοιπόν και σημαντικότερος από τον πρώτο, είναι η λογική των αγορών και τα συμφέροντα που αυτές εκφράζουν. Η διασφάλιση όπως ήδη ανέφερα των δανειστών.Ο τρίτος λόγος είναι ότι η Μέρκελ και οι περί αυτών ήθελαν να τιμωρήσουν και να παραδειγματίσουν την υπόλοιπη Ευρώπη τι θα πάθει αν «κάνει τα της Ελλάδας». Σε αυτό «βοήθησαν», βέβαια, οι ύβρεις σε βάρος της Ελλάδας καθώς και τα αυτομαστιγώματα του Γ.Παπανδρέου και των υπουργών του, όπου άλλοι ονειρευόντουσαν να βάλουν τάξη στην Ελλάδα με τη βοήθεια των ξένων. Να την υλοποιήσουν, δηλαδή, με τρόπο που ήταν σε βάρος της πλειοψηφίας των Ελλήνων. Άλλοι πάλι πίστευαν ότι έτσι εξυπηρετούν καλύτερα τα αφεντικά τους, ενώ, τέλος, άλλοι ήλπιζαν να πιάσουν καλές επαφές με τον ξένο παράγοντα. Δεν είναι λίγοι από αυτούς τους τελευταίους που τριγυρνάνε και διηγούνται ότι χειρότερο για την Ελλάδα με την ελπίδα να γίνουν αποδεκτοί από τον ξένο παράγοντα στις αυλές του.Ο τέταρτος λόγος συνδέεται με τον προηγούμενο, ότι, δηλαδή, υπήρχε μια λανθασμένη αίσθηση ότι το πρόβλημα είναι μόνο Ελληνικό, δεν έχει σχέση με το συνολικό Ευρωπαϊκό γίγνεσθαι και κατά προέκταση μπορούσαν να τεθούν στην Ελλάδα αυστηροί κανονισμοί, ακόμα και να μην ανακάμψει, διότι αυτό δεν θα αφορούσε, τελικά, εκείνους που έλαβαν και λαμβάνουν αποφάσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο.Ο τελευταίος λόγος έχει να κάνει με την Γερμανία. Πιστεύω ότι η Μέρκελ το τράβαγε μέχρι τώρα προκειμένου να υπάρξουν γεωπολιτικά και γεωοικονομικά κέρδη για τη χώρα της. Πήγε και το πάει ακόμα το «πράγμα» μέχρι την άκρη του γκρεμού προκειμένου να πάρει τα περισσότερα μακρόχρονα κέρδη, αλλαγές στην ΕΕ έτσι όπως τις αντιλαμβάνεται εκείνη και τις έχει ανάγκη, αλλά ούτε αυτό της βγαίνει απόλυτα. Ταυτόχρονα, επειδή οι σχέσεις της με τον εκτός ΕΕ κόσμο αναπτύσσονται πιο γρήγορα από ότι με την ίδια την ΕΕ (με διαφορετική βέβαια αφετηρία) επιδιώκει να καλυτερέψει τους δικούς της όρους ανταγωνισμού. Και αυτό γίνεται δυνατό χάρη στη δεύτερη στρατηγική.Με την πολιτική που ακολουθείται, η Γερμανία μετατρέπεται σε χώρο καταφύγιο για διεθνή κεφάλαια, αλλά και για τις αποταμιεύσεις από τον Νότο. Αυξάνει έτσι τη ρευστότητά της. Επιπλέον, ρίχνει με αυτό τον τρόπο τα επιτόκιά της. Ορισμένες κατηγορίες ομόλογων της Γερμανίας έφτασαν να έχουν αρνητικό επιτόκιο. Αυτό συμβαίνει χάρη στα υψηλά και ανασφαλή του νότου. Αυτά τα ακραία χαμηλά επιτόκια δίνουν στη Γερμανία το μέγιστο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα τόσο εντός της Ευρώπης, όσο και εκτός αυτής! Επιπλέον, ενδιαφέρον έχει το γεγονός, ότι έπεσαν με μεγάλη ταχύτητα τα επιτόκια στα ομόλογα των γερμανικών πολυεθνικών επιχειρήσεων από 7-8% που ήταν πριν δύο χρόνια, στα 1-1,5%. Με άλλα λόγια, η Γερμανία δεν βγάζει πολλά λεφτά μόνο μέσο της τοκογλυφίας των κεντρικών τραπεζών που είναι μέτοχος (στην ΕΚΤ με 29%) αλλά αποκτά ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα που δεν τα δίνουν οι όποιοι χαμηλοί μισθοί!Νομίζω,λοιπόν, ότι είναι σαφείς οι λόγοι που η Γερμανία επέλεξε τον δεύτερο δρόμο-στρατηγική!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Για πες