Ο πρώτος σταθμός βυθού στη Μεσόγειο

Φως στα μυστήρια της θάλασσας φιλοδοξούν να ρίξουν Έλληνες ερευνητές με τον υπερσύγχρονο μετρητικό σταθμό που τοποθέτησαν στα βάθη του Ιονίου. Το άγρυπνο «μάτι» των επιστημόνων ονομάζεται Ποσειδών ΙΙΙ και είναι η πρώτη και μοναδική πλατφόρμα σε ολόκληρη τη Μεσόγειο που θα πραγματοποιεί μετρήσεις σε μεγάλα βάθη 24 ώρες το 24ωρο.

Το σύστημα Ποσειδών είναι το εξαιρετικά επιτυχημένο δίκτυο του Ελληνικού Κέντρου Θαλασσίων Ερευνών, που εδώ και πολλά χρόνια παρακολουθεί τις ελληνικές θάλασσες. Το σύστημα αυτό αφενός προσφέρει στους επιστήμονες σημαντικά δεδομένα για το υγρό στοιχείο και αφετέρου παρέχει στο ευρύ κοινό πολύτιμες πληροφορίες για την κατάσταση της θάλασσας, όπως προγνώσεις για τον κυματισμό και τους επιφανειακούς ανέμους.

Μέχρι τώρα, ο Ποσειδών αποτελείτο από περίπου δέκα μετρητικούς σταθμούς επιφανείας, στρατηγικά τοποθετημένους στα ελληνικά πελάγη. Πλέον στους σταθμούς αυτούς προστίθεται ο Ποσειδών ΠΙ, που αποτελεί τον πρώτο σταθμό βυθού στη Μεσόγειο με αποστολή την καταγραφή των συνθηκών που επικρατούν σε βάθος 1.600 μέτρων.

«Μέσα από το σύστημα θα είμαστε σε θέση για πρώτη φορά να συγκεντρώσουμε δεδομένα από αυτό το περιβάλλον και να έχουμε τα δεδομένα αυτά σε πραγματικό χρόνο στους υπολογιστές μας. Από τα 1.600 μέτρα στην επιφάνεια και από κει στον δορυφόρο και στο κέντρο του ΕΛΚΕΘΕ» δηλώνει στην «Espresso της Κυριακής» ο διευθυντής ερευνών του κέντρου δρ Κωνσταντίνος Νίττης.

ΑΝΟΙΧΤΑ ΤΗΣ ΠΥΛOY 

Ο νέος σταθμός ποντίστηκε ανοιχτά της Πύλου τον περασμένο Μα/ο και σήμερα βρίσκεται σε δοκιμαστική λειτουργία. Από τις αρχές του νέου έτους θα είναι σε πλήρη λειτουργία και θα αποτελεί μέρος του ευρύτερου δικτύου Ποσειδών. 

Το νέο σύστημα αποτελείται από δύο επιμέρους σταθμούς, τον πλωτό σταθμό και το αυτόνομο παρατηρητήριο πυθμένα. Ο πλωτός σταθμός είναι εξοπλισμένος με πολλαπλούς αισθητήρες που καταγράφουν την ταχύτητα και τη διεύθυνση του ανέμου, την ατμοσφαιρική πίεση, τη θερμοκρασία του αέρα, το ύφος και την κατεύθυνση του κυματισμού, τη διεύθυνση και την ταχύτητα των θαλασσίων ρευμάτων, τη θερμοκρασία και την αλατότητα του νερού κ.α. Παράλληλα, ο ίδιος σταθμός λειτουργεί ως αναμεταδότη ς των δεδομένων που συγκεντρώνει το υποβρύχιο «αδελφάκι» του, αποστέλλοντας τα δεδομένα σε δορυφόρο και από κει στους υπολογιστές του ΕΛΚΕΘΕ.

Αυτές ακριβώς οι υποβρύχιες μετρήσεις είναι που καθιστούν το Ποσειδών ΠΙ μοναδικό. Οι υπερσύγχρονοι αισθητήρες που διαθέτει η πλατφόρμα καταγράφουν σχεδόν αδιάκοπα πλήθος πληροφοριών από τον βυθό της θάλασσας, όπως την πίεση και τη θερμοκρασία του νερού, την περιεκτικότητά του σε διάφορα αέρια και πολλές ακόμη παραμέτρους.

«Θα είμαστε σε θέση να μελετήσουμε τις επιπτώσεις της κλιματική ς αλλαγής επί της βαθιάς θάλασσας και θα μπορούμε πραγματικά να μετρήσουμε αν η θάλασσα θερμαίνεται. Θα μπορέσουμε επίσης να μελετήσουμε τον κύκλο του άνθρακα και να δούμε σε ποιο βαθμό η βαθιά θάλασσα μπορεί να απορροφήσει το διοξείδιο του άνθρακα και όλα τα άλλα αέρια του θερμοκηπίου» λέει χαρακτηριστικά ο κ. Νίττης. Το σύστημα Ποσειδών παρέχει σε καθημερινή βάση προγνώσεις σε χρονικό βάθος πέντε η μερών για τις καιρικές και κυματικές συνθήκες, την υδροδυναμική του θαλασσίου περιβάλλοντος καθώς και για τις ιδιότητες του οικοσυστήματος τόσο στις ελληνικές θάλασσες όσο και σε όλη τη Μεσόγειο. Οι προγνώσεις του είναι διαθέσιμες δωρεάν μέσα από την ιστοσελίδα

www.poseidon.hcmr.gr , που συγκεντρώνει περισσότερες από 700.000 επισκέψεις τον μήνα. Επιπλέον, διατίθενται μέσω και ειδικής εφαρμογής για κινητά με λειτουργικό σύστημα Android.

Αξίζει να αναφερθεί ότι ο Ποσειδών έχει χρησιμοποιηθεί σε αρκετές περιπτώσεις έρευνας και διάσωσης στο Αιγαίο, καθώς και για την αντιμετώπιση περιστατικών διασποράς πετρελαϊκής ρύπανσης. Πέρα από την προφανή χρησιμότητά του στην ασφάλεια της ναυσιπλοΐας και τη διαχείριση του θαλασσίου περιβάλλοντος, το σύστημα προσφέρει ση μαντικά στοιχεία στην επιστημονική κοινότητα συγκεντρώνοντας σε συστηματική βάση παραμέτρους οι οποίες στο παρελθόν καταγράφονταν μόνο περιστασιακά.

ΣΕΙΣΜΟΙ ΚΑΙ ΤΣΟΥΝΑΜΙ 

Το σημείο όπου έχει τοποθετηθεί ο Ποσειδών ΠΙ ανήκει στο γεωλογικά ενεργό Ελληνικό Τόξο. Πρόκειται για μια περιοχή με υψηλή σεισμικότητα και με τη μεγαλύτερη ίσως παραγωγικότητα σε τσουνάμι σε ολόκληρη τη Μεσόγειο. Για τους λόγους αυτούς, ο σταθμός του πυθμένα θα μετράει την ποσότητα μεθανίου που εκλύεται από τους σεισμούς. Επίσης, θα έχει τη δυνατότητα να εντοπίζει ενδεχόμενα τσουνάμι και θα αποτελέσει τμήμα του μεγαλύτερου συστήματος έγκαιρης προειδοποίησης. 

«Είναι μια πολύ απαιτητική αποστολή, αλλά είμαστε βέβαιοι ότι θα μπορέσουμε πραγματικά να διατηρήσουμε το σύστημα σε λειτουργία και να έχουμε σε πραγματικό χρόνο δεδομένα από τα βάθη της θάλασσας στους υπολογιστές μας και από κει μέσω του Internet σε όλους τους χρήστες μας » προσθέτει ο κ. Νίττης. 

ΣΤΑΘΗΣ ΔΕΛΗΓΙΩΡΓΗΣ

Πηγή: Εspresso

από http://triiris.blogspot.com/