Είχα πάει lik(η)…

του Θοδωρή Ζούμπου

Ζώντας στην εποχή της ατέρμονης αλλαγής, του ηθικού εκμαυλισμού, του ηλεκτρονικού μιθριδατισμού και της ψυχοσωματικής αλλοίωσης, ο σύγχρονος άνθρωπος ολοένα αντικαθιστά τις συνήθειες, τα αρχέγονα ένστικτα και τις καθημερινές πρακτικές του με καινούρια ηλεκτρονικά ήθη κι έθιμα, απορρίπτοντας τα «παλιά» ως ξεπερασμένα. Η φιλία, ο έρωτας, η ανθρώπινη επαφή, τα ψώνια, αλλά ακόμα και η αυτοεπιβεβαίωση γίνεται πια ηλεκτρονικά μέσω του facebook. Η αέναη επιθυμία του ανθρώπου για ανέλιξη και προβολή διαμορφώνεται πια μέσω «κλικ» και «like». Με λίγα λόγια, η «καλημέρα» και η «χειραψία» έγινε... πληκτρολόγιο και ποντίκι.

Καθημερινά μέσα από τα εκατομμύρια προφίλ της γνωστής πλατφόρμας κοινωνικής δικτύωσης παίζεται ένα διηνεκές και συνάμα ανούσιο παιχνίδι, το κυνήγι των like. Οι χρήστες του facebook είναι πια εθισμένοι στην ανάρτηση δημοσιεύσεων στους «τοίχους» τους με απώτερο σκοπό να συλλέξουν όσο το δυνατόν περισσότερα like. Οι δημοσιεύσεις συνήθως είναι τραγούδια ή αστεία βίντεο, ασήμαντες κοινοποιήσεις που μέσα στην κενότητα και τους ταχείς ρυθμούς της σύγχρονης ζωής, αποκτούν νόημα και πετυχαίνουν καλή «σοδειά» από like.

Το ερώτημα που γεννάται και χρήζει κοινωνιολογικής και ψυχιατρικής ίσως ανάλυσης είναι το εξής: Γιατί οι χρήστες του facebook ή αλλιώς «δικτυάνθρωποι» συλλέγουν like; Τι νόημα έχει αν μια ανάρτηση σε ένα προφίλ έχει 5, 55 ή 555 like; Τι κερδίζει ο χρήστης του προφίλ με τα περισσότερα like; Γιατί υπάρχουν άνθρωποι που παρεξηγιούνται, αν κάποιος δεν τους κάνει add ως φίλο ή ακόμα χειρότερα δεν κάνει like στην ανάρτησή τους; Ποια είναι η πηγή αυτής της likeμανίας και πότε επιτέλους θα κλείσει αυτή η lik(η) που δεν πουλάει τίποτε χρήσιμο; Η απάντηση είναι ποτέ! Ή μάλλον καλύτερα ίσως στο απώτερο μέλλον, όταν το κυνήγι των like αντικασταθεί από κάποιο άλλο ηλίθιο παιχνίδι για εγκεφαλικά νεκρούς ή αλλιώς ζόμπι της κοινωνικής δικτύωσης.

Η λέξη- κλειδί στο σύγχρονο κοινωνικό φαινόμενο της likeμανίας είναι το παιχνίδι. Οτιδήποτε περιέχει μέτρηση και σύγκριση, μπορεί πολύ εύκολα να μετατραπεί σε ένα παιχνίδι ανταγωνισμού στο ανθρώπινο μυαλό. Ο άνθρωπος από την φύση του είναι εγωιστής και ρέπει στο να υπερκεράσει τους συντρόφους του. Το μέτρο σύγκρισης μέσα στο facebook είναι ένα και μοναδικό: like! Μαζέψτε like με το κιλό! Τα like φαίνονται στον «τοίχο» σας κι έτσι μπορείτε να κοκορευτείτε στους διαδικτυακούς φίλους σας για το μέγεθος της αποδοχής των αναρτήσεών σας.

Το κυνήγι των like είναι πια ένα παιχνίδι και ως παιχνίδι ίσως να μην πεθάνει ποτέ, όπως και το τάβλι που διατηρήθηκε για χιλιάδες χρόνια από την αρχαία Μεσοποταμία μέχρι σήμερα. Το θέμα είναι ποιος κερδίζει με αυτό το ανούσιο παιχνίδι; Καλύτερα να το αναλογιστούν αυτό όλοι οι χρήστες του facebook, πριν κάνουν την επόμενη ανάρτηση και γράψουν μάλιστα και την βλακώδη διαδικτυακή ικεσία: Like please!

Οι σύγχρονοι νέοι αποξενώνονται και χάνονται μέσα στα καλώδια του διαδικτύου. Όταν ο ένας ψάχνει τον άλλο, δεν τον βρίσκει στο σπίτι. Λείπει... Είχε πάει lik(η)! Τελικά, ο παρεξηγημένος φιλόσοφος των Εξαρχείων, Νικόλας Άσιμος είχε συνειδητοποιήσει εδώ και δεκαετίες που οδηγείται η νεολαία και η κοινωνία και το περιέγραψε πολύ γλαφυρά στο τραγούδι «Μπαταρία», λέγοντας: «Στην καρδιά σου βάλαν φρένα, το μυαλό σου παίρνει βύσμα, για χιλιάδες σαν κι εσένα, θα αρκέσει μια μπρίζα...».

Υ.Γ. Κάντε ένα like στην ανάρτηση please...