Αφιέρωμα στη Μάχη της Κράτης

"...Χίτλερ να μην το καυχηθείς πως πάτησες στην Κρήτη
ξαρμάτωτη την ήβρηκες και τα παιδιά τση 'λειπαν
στα ξένα πολεμούσανε πάνω στην Αλβανία..."
"... Κρήτη μ' η Μεραρχία σου, αν ήτανε κοντά σου,
το Γερμανό θα ν' έθαφτες μέσα στα χώματά σου.
Κρήτη μου όμορφο νησί, που 'γραψες Ιστορία,
Δίχως στρατό πολέμησες μιαν αυτοκρατορία!.."

ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΧΑΝΙΩΤΗ ΖΩΓΡΑΦΟΥ-ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΔΡΟΥΔΑΚΗ

Διατί η Κρήτη αντέχει ακόμη , ενώ ολόκληρος η Γαλλία έπεσεν εντός οκτώ ημερών ;
Χίτλερ


Η μάχη της Κρήτης έχει αναγνωρισθεί ως μια από τις σημαντικότερες μάχες κατά την περίοδο του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Η αναπάντεχη και σθεναρή ηρωική αντίσταση των Κρητικών και των συμμάχων είχε ως αποτέλεσμα να καθυστερήσει σημαντικά η κατάληψη του νησιού και η προέλαση των στρατευμάτων του Χίτλερ, ενώ χάθηκαν για τους Γερμανούς πολύτιμες δυνάμεις και στρατιωτικό υλικό. Για το έπος του Κρητικού λαού έχουν γραφεί και έχουν ακουστεί πολλά. Άλλωστε μια απλή περιήγηση στο νησί μαρτυρεί το μέγεθος της αντίστασης των Κρητικών.Χωριά όπως η Κάνδανος, τα Ανώγεια και η Βιάννος καταστράφηκαν ολοσχερώς από τα ναζιστικά στρατεύματα, ενώ σε κάθε γωνιά του νησιού υπάρχουν μνημεία που μας παραπέμπουν στα γεγονότα εκείνης της εποχής.





Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Μάχη της Κρήτης (Γερμανικά Luftlandeschlacht um Kreta) ονομάζεται η αντιστασιακή δράση ενάντια στη Γερμανική εισβολή 1941 που έλαβε χώρα στην Κρήτη κατά τη διάρκεια του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου και συγκεκριμένα από το πρωί της 20ής Μαΐου 1941, όταν ξεκίνησε η αεροπορική έφοδος των Γερμανών με συνθηματικό όνομα «Unternehmen Merkur» (Επιχείρηση Ερμής) εναντίον του νησιού. Με την επιχείρηση αυτή οι Γερμανοί κατάφεραν να καταλάβουν το νησί από τις συμμαχικές δυνάμεις, ωστόσο αυτή τους η επιτυχία κόστισε τόσο πολύ ώστε να μην επιχειρήσουν ξανά άλλη αεροπορική έφοδο της ίδιας κλίμακας κατά την διάρκεια του πόλεμου.

Σήμερα, η μάχη της Κρήτης θεωρείται η πρώτη μεγάλη κυρίως αεροπορική επιδρομή και η μεγαλύτερη στην ιστορία. Η μάχη θεωρείται επίσης πολύ σημαντική για τους Κρητικούς λόγω της αναπάντεχης σθεναρής αντίστασης που κατέβαλαν ενάντια στους αριθμητικά ανώτερους Γερμανούς και το μεγάλο τίμημα που η επίθεσης και η επακόλουθη κατοχή είχαν στον πληθυσμό του νησιού.

Επίγραμμα

Διαβάτη στάσου προσοχή
Δω χάμω κείτονται νεκροί
που δεν επρόδωσαν ποτές
ποτέ δεν είπαν ψέμματα
τύραννο δεν προσκύνησαν
Διαβάτη στάσου προσοχή
Και με άξιον νου μελέτα τους
Τι, αν χαίρεσαι το ωραίο φως
Κι αν όλο θάρρος περπατάς
Κι αν σ' αγαπούν κι αν αγαπάς
Κι ό,τι καλό έχεις στη ζωή
Στο χάρισαν τούτοι οι νεκροί

Το χρονικό της μάχης της Κρήτης

20 Μαΐου 1941: Στις 6.30 το πρωί αρχίζει η Γερμανική επίθεση. Το αεροδρόμιο του Μάλεμε δέχεται έναν ανελέητο βομβαρδισμό από το επίλεκτο σώμα των γερμανικών αλεξιπτωτιστών. Το απόγευμα της ίδιας μέρας γίνεται επίθεση στο Ρέθυμνο και το Ηράκλειο. Η επίθεση συνάντησε τη σθεναρή αντίσταση των αμυνομένων που περίμεναν τον εχθρό στα σημεία επιθέσεων αφού οι Άγγλοι γνώριζαν το σχέδιο της Γερμανικής επιθέσεως.Η Αντίσταση του λαού ήταν καθολική και άμεση.
Οι Έλληνες στρατιώτες και οι συμμαχικές δυνάμεις και όσοι από τους κατοίκους είχαν στην κατοχή τους οπλισμό αποδεκάτισαν τα πρώτα κύματα των επιτιθεμένων.
21 Μαΐου 1941 (Δεύτερη μέρα επίθεσης): Κανένα από τα αεροδρόμια δεν είχε περιέλθει στα χέρια των Γερμανών. Οι αλεξιπτωτιστές, που θεωρούνταν το φοβερό και αήττητο όπλο των Γερμανών, είχαν αποδεκατιστεί και βρίσκονταν σε φοβερά δύσκολη θέση.
Πολλά επίσης από τα αεροπλάνα ή καταρρίπτονται ή συντρίβονται χτυπημένα στο έδαφος.
Στο Ηράκλειο και στο Ρέθυμνο αποτυγχάνουν καθ’ ολοκλήρου.
Οι προσπάθειες των Γερμανών να αποβιβάσουν στρατεύματα από τη θάλασσα δεν είχαν αποτέλεσμα. Ο Αγγλικός στόλος που έπλεε γύρω από το νησί , εξουδετερώνει τη γερμανική υπομονή που κατευθύνεται προς την Κρήτη. Βυθίζονται 15 επιταγμένα σκάφη με άγνωστο αριθμό θυμάτων. Το απόγευμα της 21ης Μαΐου. Οι αλεξιπτωτιστές του 1ου συντάγματος καταλαμβάνουν το αεροδρόμιο του Μάλεμε, στο οποίο προσγειώνονται οπλιταγωγά με ένα σύνταγμα της 5ης ορεινής μεραρχίας.
22 Μαΐου 1941: Η Γερμανική αεροπορία εξαπολύει κατά του Αγγλικού ναυτικού σφοδρή επίθεση και βυθίζει πολλά πλοία .
Γίνεται προσπάθεια ανακάλυψης του αεροδρομίου του Μάλεμε από ελληνικές και συμμαχικές δυνάμεις χωρίς αποτέλεσμα. Η 5η ορεινή μεραρχία αντεπιτίθεται και διεξάγονται μερικές από τις πιο αιματηρές μάχες όλης της επιχείρησης. Οι Έλληνες και οι σύμμαχοι πολεμούν υποχωρώντας , όμως υποκύπτουν στην τέλεια οργάνωση και τον εξοπλισμό του εχθρού, πράγματα που οι υπερασπιστές της Κρήτης δεν διέθεταν.
23 Μαΐου 1941: Ο Τσόρτσιλ στέλνει μήνυμα στο στρατηγείο και τονίζει «Η μάχη της Κρήτης πρέπει να κερδιθεί».
24 Μαΐου 1941: Οι βομβαρδισμοί των πόλεων της Κρήτης συνεχίζονται. Στα Χανιά οι Γερμανοί παίρνουν την πρωτοβουλία των κινήσεων. Οι αμυνόμενοι στο Ρέθυμνο και το Ηράκλειο δηλώνουν ότι θα συνεχίσουν τη μάχη «μέχρι εσχάτων».
25 Μαΐου 1941: Οι Γερμανοί καταλαμβάνουν την Κάντανο
26 Μαΐου 1941: Καταλαμβάνεται ο Γαλατάς. Οι συμμαχικές δυνάμεις μάχονται για να προστατέψουν τα Χανιά. Ο στρατηγός Φρόϊμπεργκ με δήλωσή του επισημαίνει τη δύσκολη θέση στην οποία έχουν περιέλθει οι συμμαχικές δυνάμεις.
27 Μαΐου 1941: Ο αρχιστράτηγος της Μέσης Ανατολής Ουέιβελ στέλνει μήνυμα να αποχωρήσουν οι συμμαχικές δυνάμεις από την Κρήτη. Για τη μεταφορά και διάσωσή τους στέλνονται πλοία του βρετανικού στόλου.Αυτή τη μέρα καταλαμβάνονται τα Χανιά και το λιμάνι της Σούδας.
28 Μαΐου 1941: Αρχίζει η αποχώρηση των συμμαχικών δυνάμεων προς τα Σφακιά.
Οι Βρετανοί χωρίς να ενημερώσουν τις Ελληνικές δυνάμεις τη νύχτα εκκενώνουν την πόλη του Ηρακλείου και επιβιβάζονται στα πλοία που για το σκοπό αυτό καταφθάνουν στο λιμάνι.Εν τω μεταξύ Ιταλικά στρατεύματα που προέρχονται από τα Δωδεκάνησα, αποβιβάζονται στην Σητεία και καταλαμβάνουν το νομό Λασιθίου.
29-30 Μαΐου 1941: Ως τις 30 Μαΐου πέφτουν το Ηράκλειο και το Ρέθυμνο κάτω από την πίεση των Γερμανικών δυνάμεων, που προχωρώντας προς ανατολάς ενώνονται με τους αλεξιπτωτιστές.
30 Μαΐου ο στρατηγός Φράϊμπεργκ αποχωρεί από την Κρήτη.
1η Ιουνίου 1941: Ολοκληρώνεται η αποχώρηση των Βρετανικών δυνάμεων, που είχαν συγκεντρωθεί στα νότια παράλια της Κρήτης. Με πλοία του συμμαχικού στόλου μεταφέρονται αρχικά στην Αίγυπτο, μετά στην Νότια Αφρική για να καταλήξουν στο Λονδίνο.
Μαζί τους έφυγαν και ο βασιλιάς και η Ελληνική κυβέρνηση.Οι δυνάμεις που δεν κατορθώνουν να επιβιβαστούν και που ο αριθμός τους ανέρχεται σε 5.500 άτομα περίπου παραδίδονται, συλλαμβάνονται ή καταφεύγουν στα βουνά.
Η Γερμανική κατοχή απλώνεται σε όλο το νησί. Η Γερμανική σημαία κυματίζει παντού, ταυτόχρονα αρχίζει και η αντίσταση του Κρητικού λαού.

Αφιέρωμα στη Μάχη της Κρήτης και την Εθνική Αντίσταση

Επιλέξτε τους παρακάτω συνδέσμους από το ιστορικό Αφιέρωμα του ΓΕΕΘΑ για τη Μάχη της Κρήτης.

1. Έγγραφα Διεύθυνσης Ιστορίας Στρατού
2. Η Μάχη της Κρήτης
3. Η Στρατηγική Σημασία της Κρήτης
4. Η Μάχη της Κρήτης Μάϊος 1941
5. Χάρτες
6. Φωτογραφίκό Υλικό
 Videos 
A΄ Μέρος 
Β΄ Μέρος
Γ΄ Μέρος

πηγή: 5ο Γυμνάσιο Ηρακλείου Κρήτης